This file is indexed.

/usr/share/doc/HOWTO/pl-html/Ftape-HOWTO.pl.html is in doc-linux-pl-html 2002.06.14-3.

This file is owned by root:root, with mode 0o644.

The actual contents of the file can be viewed below.

   1
   2
   3
   4
   5
   6
   7
   8
   9
  10
  11
  12
  13
  14
  15
  16
  17
  18
  19
  20
  21
  22
  23
  24
  25
  26
  27
  28
  29
  30
  31
  32
  33
  34
  35
  36
  37
  38
  39
  40
  41
  42
  43
  44
  45
  46
  47
  48
  49
  50
  51
  52
  53
  54
  55
  56
  57
  58
  59
  60
  61
  62
  63
  64
  65
  66
  67
  68
  69
  70
  71
  72
  73
  74
  75
  76
  77
  78
  79
  80
  81
  82
  83
  84
  85
  86
  87
  88
  89
  90
  91
  92
  93
  94
  95
  96
  97
  98
  99
 100
 101
 102
 103
 104
 105
 106
 107
 108
 109
 110
 111
 112
 113
 114
 115
 116
 117
 118
 119
 120
 121
 122
 123
 124
 125
 126
 127
 128
 129
 130
 131
 132
 133
 134
 135
 136
 137
 138
 139
 140
 141
 142
 143
 144
 145
 146
 147
 148
 149
 150
 151
 152
 153
 154
 155
 156
 157
 158
 159
 160
 161
 162
 163
 164
 165
 166
 167
 168
 169
 170
 171
 172
 173
 174
 175
 176
 177
 178
 179
 180
 181
 182
 183
 184
 185
 186
 187
 188
 189
 190
 191
 192
 193
 194
 195
 196
 197
 198
 199
 200
 201
 202
 203
 204
 205
 206
 207
 208
 209
 210
 211
 212
 213
 214
 215
 216
 217
 218
 219
 220
 221
 222
 223
 224
 225
 226
 227
 228
 229
 230
 231
 232
 233
 234
 235
 236
 237
 238
 239
 240
 241
 242
 243
 244
 245
 246
 247
 248
 249
 250
 251
 252
 253
 254
 255
 256
 257
 258
 259
 260
 261
 262
 263
 264
 265
 266
 267
 268
 269
 270
 271
 272
 273
 274
 275
 276
 277
 278
 279
 280
 281
 282
 283
 284
 285
 286
 287
 288
 289
 290
 291
 292
 293
 294
 295
 296
 297
 298
 299
 300
 301
 302
 303
 304
 305
 306
 307
 308
 309
 310
 311
 312
 313
 314
 315
 316
 317
 318
 319
 320
 321
 322
 323
 324
 325
 326
 327
 328
 329
 330
 331
 332
 333
 334
 335
 336
 337
 338
 339
 340
 341
 342
 343
 344
 345
 346
 347
 348
 349
 350
 351
 352
 353
 354
 355
 356
 357
 358
 359
 360
 361
 362
 363
 364
 365
 366
 367
 368
 369
 370
 371
 372
 373
 374
 375
 376
 377
 378
 379
 380
 381
 382
 383
 384
 385
 386
 387
 388
 389
 390
 391
 392
 393
 394
 395
 396
 397
 398
 399
 400
 401
 402
 403
 404
 405
 406
 407
 408
 409
 410
 411
 412
 413
 414
 415
 416
 417
 418
 419
 420
 421
 422
 423
 424
 425
 426
 427
 428
 429
 430
 431
 432
 433
 434
 435
 436
 437
 438
 439
 440
 441
 442
 443
 444
 445
 446
 447
 448
 449
 450
 451
 452
 453
 454
 455
 456
 457
 458
 459
 460
 461
 462
 463
 464
 465
 466
 467
 468
 469
 470
 471
 472
 473
 474
 475
 476
 477
 478
 479
 480
 481
 482
 483
 484
 485
 486
 487
 488
 489
 490
 491
 492
 493
 494
 495
 496
 497
 498
 499
 500
 501
 502
 503
 504
 505
 506
 507
 508
 509
 510
 511
 512
 513
 514
 515
 516
 517
 518
 519
 520
 521
 522
 523
 524
 525
 526
 527
 528
 529
 530
 531
 532
 533
 534
 535
 536
 537
 538
 539
 540
 541
 542
 543
 544
 545
 546
 547
 548
 549
 550
 551
 552
 553
 554
 555
 556
 557
 558
 559
 560
 561
 562
 563
 564
 565
 566
 567
 568
 569
 570
 571
 572
 573
 574
 575
 576
 577
 578
 579
 580
 581
 582
 583
 584
 585
 586
 587
 588
 589
 590
 591
 592
 593
 594
 595
 596
 597
 598
 599
 600
 601
 602
 603
 604
 605
 606
 607
 608
 609
 610
 611
 612
 613
 614
 615
 616
 617
 618
 619
 620
 621
 622
 623
 624
 625
 626
 627
 628
 629
 630
 631
 632
 633
 634
 635
 636
 637
 638
 639
 640
 641
 642
 643
 644
 645
 646
 647
 648
 649
 650
 651
 652
 653
 654
 655
 656
 657
 658
 659
 660
 661
 662
 663
 664
 665
 666
 667
 668
 669
 670
 671
 672
 673
 674
 675
 676
 677
 678
 679
 680
 681
 682
 683
 684
 685
 686
 687
 688
 689
 690
 691
 692
 693
 694
 695
 696
 697
 698
 699
 700
 701
 702
 703
 704
 705
 706
 707
 708
 709
 710
 711
 712
 713
 714
 715
 716
 717
 718
 719
 720
 721
 722
 723
 724
 725
 726
 727
 728
 729
 730
 731
 732
 733
 734
 735
 736
 737
 738
 739
 740
 741
 742
 743
 744
 745
 746
 747
 748
 749
 750
 751
 752
 753
 754
 755
 756
 757
 758
 759
 760
 761
 762
 763
 764
 765
 766
 767
 768
 769
 770
 771
 772
 773
 774
 775
 776
 777
 778
 779
 780
 781
 782
 783
 784
 785
 786
 787
 788
 789
 790
 791
 792
 793
 794
 795
 796
 797
 798
 799
 800
 801
 802
 803
 804
 805
 806
 807
 808
 809
 810
 811
 812
 813
 814
 815
 816
 817
 818
 819
 820
 821
 822
 823
 824
 825
 826
 827
 828
 829
 830
 831
 832
 833
 834
 835
 836
 837
 838
 839
 840
 841
 842
 843
 844
 845
 846
 847
 848
 849
 850
 851
 852
 853
 854
 855
 856
 857
 858
 859
 860
 861
 862
 863
 864
 865
 866
 867
 868
 869
 870
 871
 872
 873
 874
 875
 876
 877
 878
 879
 880
 881
 882
 883
 884
 885
 886
 887
 888
 889
 890
 891
 892
 893
 894
 895
 896
 897
 898
 899
 900
 901
 902
 903
 904
 905
 906
 907
 908
 909
 910
 911
 912
 913
 914
 915
 916
 917
 918
 919
 920
 921
 922
 923
 924
 925
 926
 927
 928
 929
 930
 931
 932
 933
 934
 935
 936
 937
 938
 939
 940
 941
 942
 943
 944
 945
 946
 947
 948
 949
 950
 951
 952
 953
 954
 955
 956
 957
 958
 959
 960
 961
 962
 963
 964
 965
 966
 967
 968
 969
 970
 971
 972
 973
 974
 975
 976
 977
 978
 979
 980
 981
 982
 983
 984
 985
 986
 987
 988
 989
 990
 991
 992
 993
 994
 995
 996
 997
 998
 999
1000
1001
1002
1003
1004
1005
1006
1007
1008
1009
1010
1011
1012
1013
1014
1015
1016
1017
1018
1019
1020
1021
1022
1023
1024
1025
1026
1027
1028
1029
1030
1031
1032
1033
1034
1035
1036
1037
1038
1039
1040
1041
1042
1043
1044
1045
1046
1047
1048
1049
1050
1051
1052
1053
1054
1055
1056
1057
1058
1059
1060
1061
1062
1063
1064
1065
1066
1067
1068
1069
1070
1071
1072
1073
1074
1075
1076
1077
1078
1079
1080
1081
1082
1083
1084
1085
1086
1087
1088
1089
1090
1091
1092
1093
1094
1095
1096
1097
1098
1099
1100
1101
1102
1103
1104
1105
1106
1107
1108
1109
1110
1111
1112
1113
1114
1115
1116
1117
1118
1119
1120
1121
1122
1123
1124
1125
1126
1127
1128
1129
1130
1131
1132
1133
1134
1135
1136
1137
1138
1139
1140
1141
1142
1143
1144
1145
1146
1147
1148
1149
1150
1151
1152
1153
1154
1155
1156
1157
1158
1159
1160
1161
1162
1163
1164
1165
1166
1167
1168
1169
1170
1171
1172
1173
1174
1175
1176
1177
1178
1179
1180
1181
1182
1183
1184
1185
1186
1187
1188
1189
1190
1191
1192
1193
1194
1195
1196
1197
1198
1199
1200
1201
1202
1203
1204
1205
1206
1207
1208
1209
1210
1211
1212
1213
1214
1215
1216
1217
1218
1219
1220
1221
1222
1223
1224
1225
1226
1227
1228
1229
1230
1231
1232
1233
1234
1235
1236
1237
1238
1239
1240
1241
1242
1243
1244
1245
1246
1247
1248
1249
1250
1251
1252
1253
1254
1255
1256
1257
1258
1259
1260
1261
1262
1263
1264
1265
1266
1267
1268
1269
1270
1271
1272
1273
1274
1275
1276
1277
1278
1279
1280
1281
1282
1283
1284
1285
1286
1287
1288
1289
1290
1291
1292
1293
1294
1295
1296
1297
1298
1299
1300
1301
1302
1303
1304
1305
1306
1307
1308
1309
1310
1311
1312
1313
1314
1315
1316
1317
1318
1319
1320
1321
1322
1323
1324
1325
1326
1327
1328
1329
1330
1331
1332
1333
1334
1335
1336
1337
1338
1339
1340
1341
1342
1343
1344
1345
1346
1347
1348
1349
1350
1351
1352
1353
1354
1355
1356
1357
1358
1359
1360
1361
1362
1363
1364
1365
1366
1367
1368
1369
1370
1371
1372
1373
1374
1375
1376
1377
1378
1379
1380
1381
1382
1383
1384
1385
1386
1387
1388
1389
1390
1391
1392
1393
1394
1395
1396
1397
1398
1399
1400
1401
<!DOCTYPE HTML PUBLIC "-//W3C//DTD HTML 3.2 Final//EN">
<HTML>
<HEAD>
 <META NAME="GENERATOR" CONTENT="SGML-Tools 1.0.9">
<META HTTP-EQUIV="content-type" content="text/html; charset=iso-8859-2">
<TITLE>ftape-HOWTO - streamery w Linuxie - jak to zrobiæ</TITLE>


</HEAD>
<BODY>
<H1>ftape-HOWTO - streamery w Linuxie - jak to zrobiæ<BR></H1>

<H2>Autor : Kevin Johnson, 
<A HREF="mailto:kjj@pobox.com">&lt;kjj@pobox.com&gt;</A><BR>
v2.0, 15 Marca 1997<BR>
<B>Wersja polska : Jakub Chmielewski 
<A HREF="mailto:yacoob@manager.ae.wroc.pl">yacoob@manager.ae.wroc.pl</A><BR></B>
v0.99.1, 6 lipca 1997 roku.</H2>
<P><HR>
<EM> Dokument ten zawiera najwa¿niejsze przykazania dotycz±ce
sterownika <CODE>ftape</CODE>. Sterownik ten obs³uguje napêdy zgodne z QIC-40, QIC-80,
QIC-3010 i QIC-3020. Standardy QIC-3010 i QIC-3020 znane s± te¿ jako
'Travan' (TR-2 i TR-3). Napêdy te ³±cz± siê z komputerem przez kontroler dyskietek (FDC).
Niniejszy tekst <B>nie dotyczy</B> urz±dzeñ SCSI ani streamerów zgodnych
z QIC-02. Napêdy DAT zazwyczaj (zawsze?) komunikuj± siê z komputerem przez sterownik SCSI. Tekst ten jest jednym z wielu dokumentów HOWTO. Listê tych prac mo¿na znale¼æ 
<A HREF="http://sunsite.icm.edu.pl/pub/Linux/doc/HOWTO">tutaj</A> a
same dokumenty mo¿na ¶ci±gn±æ przez ftp z <CODE>ftp.icm.edu.pl</CODE>, <CODE>ftp.pwr.wroc.pl</CODE> (to s± polskie mirrory) lub z <CODE>sunsite.unc.edu:pub/Linux/doc/HOWTO</CODE>. Mo¿na te¿ je ogl±daæ
na WWW - ka¿dy mirror LDP </EM>
<HR>
<H2><A NAME="s1">1. Legalno¶ci </A></H2>

<P>Niniejszy dokument (ftape-HOWTO) mo¿e byæ reprodukowany i rozprowadzany w
ca³o¶ci pod nastêpuj±cymi warunkami:
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
Copyright (c) 1993-1996 by Kai Harrekilde-Petersen
Email: khp@dolphinics.no

Copyright (c) 1996-1997 by Kevin Johnson
Email: kjj@pobox.com

T³umaczenie na jêzyk polski:
Copyright (c) 1997 by Jakub Chmielewski
Email: yacoob@manager.ae.wroc.pl
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>Linux ftape-HOWTO jest darmowy; mo¿esz go kopiowaæ, modyfikowaæ 
zachowuj±c jednak postanowienia wesji drugiej (i nastêpnych) Licencji 
GNU General Public Licence opublikowanej przez Free Software Foundation.
<P>Dokument ten zosta³ napisany aby pomóc/usprawniæ pracê u¿ytkowników
systemu Linux, jednak autor NIE DAJE ¯ADNYCH GWARANCJI.
Wiêcej szczegó³ów znajdziesz w GNU General Public Licence.
<P>Autor zachêca do kopiowania i dytrybucji niniejszego dokumentu
w celach prywatnych jak i komercyjnych, pod warunkiem, ¿e 
pozostaj± one w zgodzie z zaleceniami GNU General Public Licence.
Oznacza to, ¿e mo¿na go kopiowaæ jednak bez ¿adnych op³at (z wyj±tkiem
tych pokrywaj±cych koszty reprodukcji) - czyli bez zysku.
Autor (no i t³umacz) wyra¿a niniejszym zgodê na reprodukowanie swojej 
pracy w jakiejkolwiek postaci - fizycznej b±d¼ elektronicznej.
<P>Uwaga! Prace oparte na Linux ftape-HOWTO (w szczególno¶ci t³umaczenia)
musz± byæ dostêpne zgodnie z GNU General Public Licence i oryginalny
copyright musi zostaæ nienaruszony. Je¶li doda³e¶ nowe informacje do
tego dokumentu, musisz utworzyæ jego tekst ¼ród³owy (tzn w formacie
SGML) aby móc go uaktualniaæ. Prze¶lij, proszê swoje uaktualnienia do
autora: kjj@pobox.com. Pozwoli to na do³±czenie twoich informacji
do orygina³u i pozwoli wszystkim siê z nimi zapoznaæ.
<P>Autor zachêca do za³±czania niniejszego dokumentu do dokumentacji
twoich programów. Zgodnie z wcze¶niejszym zezwoleniem mo¿esz ten
tekst drukowaæ lub w innej formie przekazywaæ osobom trzecim (oczywi¶cie
zachowuj±c copyright). Mo¿esz tak¿e, je¶li uznasz to za stosowne 
do³±czyæ odpowiedni ,,dodatek instalacyjny'' dotycz±cy twojego
programu lub zmieniæ tre¶æ odpowiednich rozdzia³ów.
<P>Autor chcia³by byæ informowany o jakichkolwiek planach publikowania
tego tekstu w celach komercyjnych. Zapewni to Tobie
dostêp do aktualnych wersji dokumentu. Je¶li zdarzy siê, ¿e jego
nowsza wersja bêdzie mia³a ukazaæ siê lada dzieñ, mo¿e zechcesz
poczekaæ z publikacj± twojej pracy do czasu ukazania siê naj¶wie¿szej
wersji.
<P>Je¶li rozprowadzasz ten dokument w celach komercyjnych, wszelkie 
warto¶ci materialne (finansowo p³ynne) jak i wydrukowane egzemplarze dokumentu
przekazane autorowi spotkaj± siê z jego wielk± wdziêczno¶ci±. Wesprzesz w ten
sposób autorów darmowego oprogramowanie oraz Linux Documentation Project. 
<P>Je¶li masz pytania, komentarze, oto adres autora: <CODE>kjj@pobox.com</CODE>.
<P>
<H2><A NAME="s2">2. Historia uaktualnieñ</A></H2>

<P>
<DL>
<DT><B>wersja 2.0 (15.3.1997)</B><DD><P>
<UL>
<LI> opis ftape w  wersji 2.11 i 3.xx</LI>
<LI> mnóstwo innych uaktualnieñ</LI>
</UL>
<DT><B>wersja 1.9 (20.9.1996)</B><DD><P>
<UL>
<LI> Nowy administrator ftape i HOWTO.</LI>
<LI> Kilka drobnych poprawek w formatowaniu i ortografii.</LI>
<LI> Uaktualnienie do wersji 2.0 j±dra.</LI>
<LI> Dodane niektóre informacje o ftape autorstwa Andrewa Martina.</LI>
</UL>
<DT><B>wersja 1.8 (22.5.1996)</B><DD><P>
<UL>
<LI> Zmieniony Copyright (zgodny z GNU GPL v2)</LI>
<LI> Zmieni³ siê adres email administratora.</LI>
<LI> uaktualnienie do ftape-2.08</LI>
<LI> <CODE>ftape</CODE> jest teraz czê¶ci± j±dra.</LI>
</UL>
<DT><B>wersja 1.7.1 (13.2.1996)</B><DD><P>
<UL>
<LI> Uaktualnienie do ftape-2.06b</LI>
</UL>
<DT><B>wersja 1.7 (January 28.1.1996)</B><DD><P>
<UL>
<LI> Uaktualnienie do ftape-2.06 i modu³ów-1.3.57</LI>
</UL>
<DT><B>wersja 1.6.2 (23.1.1996)</B><DD><P>
<UL>
<LI> Dodano opis Connor TST3200R.</LI>
<LI> Uaktualnino informacje o 2Mbps FDC.</LI>
</UL>
<DT><B>wersja 1.6.1 (16.1.1996)</B><DD><P>
<UL>
<LI> drobne poprawki</LI>
</UL>
<DT><B>wersja 1.6 (10.1.1996)</B><DD><P>
<UL>
<LI> Nowy administrator <CODE>ftape</CODE>'a</LI>
<LI> Uaktualnienie do w2.05</LI>
<LI> Dodane nowe napêdy</LI>
</UL>
</DL>
<P>
<P>
<H2><A NAME="s3">3. Wstêp</A></H2>

<P>
<P>Sterownikiem ftape i jego ¼ród³ami administruje  Claus Heine   
<A HREF="mailto:claus@momo.math.rwth-aachen.de">&lt;claus@momo.math.rwth-aachen.de&gt;</A>. Jego strona WWW znajduje siê
w 
<A HREF="http://samuel.math.rwth-aachen.de/~LBFM/claus/ftape/ftape-page.html">http://samuel.math.rwth-aachen.de/~LBFM/claus/ftape/ftape-page.html</A>.
<P>Je¶li masz jakie¶ problemy, pytania zwi±zane z ftape, spróbuj umie¶ciæ je na 
li¶cie  <CODE>linux.dev.tape</CODE>. Jest to lista Usenet, która jest kopi± listy dyskusyjnej
<CODE>linux-tape@vger.rutger.edu</CODE> (zobacz te¿ punkt 
<A HREF="#tape-channel">¦ledzenie rozwoju ftape'a</A>) Polecam korzystanie
z grup dyskusyjnych zamiast bezpo¶rednio z listy, poniewa¿ serwer <CODE>vger</CODE>
jest co nieco przeci±¿ony listami.
<P>Wracaj±c do streamerów osobi¶cie u¿ywam <CODE>ftape</CODE> (to mój g³ównym 
¶rodek archiwizacji danych na mojej maszynce :-). Nie chcia³bym tutaj
polecaæ jakiegokolwiek sprzêtu. Ja u¿ywam Iomega Ditto Tape Insider 3200
i jest dla mnie wystarczaj±cy.  Lista urz±dzeñ obs³ugiwanych
przez sterownik znajduje siê w punkcie  
<A HREF="#supp_drives">Napêdy wspó³pracuj±ce z ftape'm</A>.
<P>
<P>Je¶li masz jakie¶ k³opoty ze streamerem a znalaz³e¶ jakie¶ rozwi±zanie
podziel siê swoimi uwagami z innymi (lista dyskusujna - <CODE>linux.dev.tape</CODE>) 
oraz ze mn± (<CODE>&lt;kjj@pobox.com&gt;</CODE>).
<P>Swoj± pocztê przegl±dam zwykle kilka razy na tydzieñ, staram siê te¿ odpowiadaæ
na ka¿dy list, ale nie mogê gwarantowaæ, ¿e odpiszê natychmiast. Czêsto te¿ 
przegl±dam listy dyskusyjne <CODE>linux.dev.tape</CODE> oraz <CODE>kernel</CODE>'a
<P>Je¶li niniejszy tekst dotar³ do ciebie w formie drukowanej, lub te¿ tylko
w czê¶ci odwied¼ proszê stronê 
<A HREF="http://sunsite.unc.edu/mdw/linux.html">the Linux Documentation home page</A> lub ftp to 
<A HREF="ftp://sunsite.unc.edu:/pub/Linux/doc/HOWTO">ftp://sunsite.unc.edu:/pub/Linux/doc/HOWTO</A> aby dowiedzieæ siê
czy nie ma nowszej wersji tego tekstu. Mo¿e to zaoszczêdziæ ci wiele
k³opotu.
<P>Je¶li zechcesz do mnie napisaæ, umie¶æ proszê nag³ówek <CODE>ftape</CODE> w linijce
tematu listu. Mo¿e to uchroniæ twój list przed wirtualn± ¶mierci±,
<P>
<H2>3.1 Co to jest <CODE>ftape</CODE></H2>

<P>
<P><CODE>ftape</CODE> jest sterownikiem, który obs³uguje ró¿ne typy tanich streamerów
pod³±czanych do kontrolera dyskietek.
<P><CODE>ftape</CODE> nie jest programem archiwizuj±cym - jest tylko sterownikiem, który
pozwala u¿ywaæ tasiemca (tak samo jak sterownik SoundBlaster'a pozwala 
wykorzystaæ tê kartê) poprzez pliki <CODE>/dev/[n]rft[0-3]</CODE>.
<P>Pierwsze wersje <CODE>ftape</CODE> zosta³y napisane przez Bas'a Laarhoven'a z 
,,niewielk± pomoc± ze strony przyjació³'', którzy pomogli rozgry¼æ ECC 
(Error Correcting Code). Prawa autorskie do <CODE>ftape</CODE>'a nale¿± do
Bas'a i s± zgodne z GNU Genral Public Licence, która to mówi:
,,spoko, mo¿esz kopiowaæ i rozdawaæ <B>to</B>, tylko pozwól i innym
to robiæ''.
<P><CODE>ftape</CODE> jest ju¿ od d³u¿szego ca³kiem stabilnym sterownikiem. Jest 
wystarczaj±co bezpieczny aby na ta¶mach mo¿na by³o sk³adowaæ wa¿ne
dane (chocia¿ dobrym nawykiem jest sprawdzaæ swoje archiwa co jaki¶
czas, ¿eby nie byæ (nie)mile zaskoczonym pewnego piêknego poranka...).
<P><CODE>ftape</CODE> wspó³pracuje z napêdaami zgodnymi ze specyfikacj± QIC-117 
oraz z jednym z nastêpuj±cych standardów: QIC-80, QIC-40, QIC-30101
lub QIC-3020.
<P><CODE>ftape</CODE> nie wspó³pracuje z napêdami QIC-02, IDE (ATAPI) ani SCSI. 
Wspó³praca z napêdami SCSI jest mo¿liwa dziêki plikom 
<CODE>/dev/[n]st[0-70</CODE> oraz j±dru, które zawiera sterowniki SCSI. Informacje
o napêdach SCSI mo¿na znale¼æ w <CODE>SCSI-howto</CODE>. Urz±dzenia ATAPI s±
obs³ugiwane przez kernel (j±dro) od wersji 1.3.46. Zajrzyj do punktów
<A HREF="#supp_drives">Napêdy wspó³pracuj±ce z ftape</A> oraz 
<A HREF="#unsupp_drives">Napêdy nie wspó³pracuj±ce z ftape</A>, w których
znajduje siê spis tych urz±dzeñ.
<P>
<P>
<P>
<H2><A NAME="s4">4. Instalacja <CODE>ftape</CODE>'a</A></H2>

<P>
<P>
<P>
<H2>4.1 Gdzie mo¿na znale¼æ <CODE>ftape</CODE></H2>

<P>
<P>Wersje 2.0.x j±dra zawieraj± sterownik <CODE>ftape</CODE> w wersji 2.08.
Jednak najlepiej zdobyæ najnowsz± wersjê kodu ¼ród³owego. Nowsza wersja 
zawiera pliki nie do³±czone do j±dra oraz du¿o bogatsz± dokumentacjê 
dotycz±c± instalacji itd.
<P>Naj¶wie¿sze wersje sterownika (2.11a i wy¿ej) dostêpne s± na stronie 
<A HREF="http://samuel.math.rwth-aachen.de/~LBFM/claus/ftape/ftape-page.html">http://samuel.math.rwth-aachen.de/~LBFM/claus/ftape/ftape-page.html</A>.
Gdy piszê ten dokument dostêpna jest ju¿ wersja 3.xx <CODE>ftape</CODE>'a. Niemniej
polecam starsze wydanie (2.xx), chyba ¿e masz ochotê igraæ z ogniem (3.xx
jest wersj± rozwojow± i z pewno¶ci± ma kilka robaczków <CODE>:-)</CODE> ).
<P>
<H2>4.2 Instalacja sterownika</H2>

<P> 
<P>Niniejszy punkt zawiera informacje dotycz±ce instalacji sterownika w2.11a
i czynno¶ciach, które musz± j± poprzedzaæ.
<P>Zak³adam, ¿e masz ju¿ skompresowany kod ¼ród³owy (najprawdopodobniej 
<CODE>ftape-2.11a.tar.gz</CODE>). Umie¶æ go w katalogu docelowym (np <CODE>/usr/src</CODE>
lub <CODE>~/src</CODE>) rozpakuj komend±
<CODE>tar xvzf ftape-2.11a.tar.gz</CODE> 
Wszystkie pliki zostan± umieszczone w podkatalogu <CODE>ftape-2.11a</CODE> czyli
w <CODE>/usr/src/ftape-2.11a</CODE> albo <CODE>~/src/ftape-2.11a</CODE>. Mo¿na te¿
wrzuciæ ca³y pakiet do <CODE>/usr/src/linux/drivers/char/ftape</CODE> ale 
osobi¶cie radzê najpierw przeczytaæ dokumentacjê a potem zdecydowaæ gdzie go 
umie¶ciæ.
<P>Na pocz±tek przeczytaj plik <CODE>README</CODE> - zawiera on bardzo wa¿ne informacje.
Je¶li autor radzi zajrzeæ do innych plików i zapoznaæ siê z ich tre¶ci± - zrób
to. Uchroni ciê to przed przykrymi niespodziankami pó¼niej i znacznie upro¶ci
dalsz± instalacjê.
<P>Dobra rada: NIE rozpoczynaj instalacji (kompilacji) pakietu je¶li dok³adnie
nie przeczyta³e¶ <CODE>README</CODE> lub <CODE>Install-guide</CODE>.
W pliku <CODE>README</CODE> autor wspomina o li¶cie dyskusyjnej <CODE>linux-tape</CODE>. Ja 
radzê jednak zapisaæ siê na <CODE>linux.dev.tape</CODE>, poniewa¿ serwer obs³uguj±cy
t± pierwsz± jest, jak ju¿ wspomina³em, prze³adowany.
<P>S± dwa sposoby korzystania z <CODE>ftape</CODE>'a
<P>
<UL>
<LI> Skompilowaæ sterownik jako sta³± czê¶æ j±dra.</LI>
<LI> Skompilowaæ go jako modu³.</LI>
</UL>
<P>Pierwsza metoda bêdzie zapewne nastrêczaæ mniej k³opotów. Zalet± drugiej
jest fakt, ¿e modu³ ³adowany jest do pamiêci tylko wtedy, gdy jest potrzebny 
(zawsze mo¿na go zdeinstalowaæ bez konieczno¶ci prze³adowania systemu).
Autor wczesnych wersji sterownika (Bas Laarhoven) twierdzi jednak, ¿e nie by³ 
on przeznaczony do kompilacji jako modu³ (<I>od tego czasu wiele siê zmieni³o i
teraz <CODE>ftape</CODE> dzia³a bez zarzutu w obydwu wersjach  - przynajmniej u mnie 
- t³umacz </I><CODE>:)</CODE> ).
<P>Na swoim komputerze sterownik kompilujê bezpo¶rednio do j±dra. My¶lê, ¿e jest
to lepsze rozwi±zanie, poniewa¿ mniej jest z tym problemów. 
Radzê tak w³a¶nie zrobiæ, chyba ¿e masz dobry powód aby post±piæ inaczej 
i jeste¶ przygotowany na komplikacje, które mog± wynikn±æ 
podczas przygotowywania modu³ów. Je¶li zdecydujesz siê kompilowaæ sterownik
bezpo¶rednio do j±dra, to:
<UL>
<LI>pamiêtaj ¿e nie mo¿na u¿ywaæ <CODE>zftape</CODE> zamiast <CODE>ftape</CODE>
poniewa¿ obydwa te programy u¿ywaj± tego samego bardziej znacz±cego numeru sterownika,</LI>
<LI>mo¿esz pomin±æ wiêkszo¶æ instrukcji dotycz±cych przygotowywania modu³ów.</LI>
</UL>
<P>Je¶li u¿ywasz j±dra w wersji 1.2, powiniene¶ zaopatrzyæ siê tak¿e w 
pakiet modules-1.3.57 a nie modules-1.2.8. (Bj&oslash; rn Ekwall, administruj±cy
pakietem modules to w³a¶nie zaleca).
<P>Je¶li masz wersjê 1.3.x j±dra, powiniene¶ rozwa¿yæ przej¶cie na wersjê 2.0.x.
J±dro 1.3.x by³o wersj± rozwojow± zanim powsta³a stabilna 2.0.x.
<P>
<H2><A NAME="tape-channel"></A> 4.3 ¦ledzenie rozwoju <CODE>ftape</CODE>'a</H2>

<P>
<P>Rozwój <CODE>ftape</CODE>'a mo¿na ¶ledziæ dziêki li¶cie Usenet <CODE>linux.dev.tape</CODE>. 
Jak ju¿ wcze¶niej wspomnia³em jest to kopia <CODE>linux-tape@vger.rutgers.edu</CODE>
ale ze wzglêdu na przeci±¿enie tego serwera, radzê korzystaæ z Usenet'u.
<P>Je¶li nie masz dostêpu do Usenet'u mo¿esz zapisaæ siê na tê listê wysy³aj±c
e-mail'a do <CODE>majordomo@vger.rutgers.edu</CODE>  o nastêpuj±cej tre¶ci: 
<CODE>subscribe linux-tape</CODE>'. Na pocz±tek otrzymasz list zawieraj±cy
informacje o sposobie korzystania z listy (wysy³anie w³asnych uwag, sposób wypisania
siê z listy itd.) Miej jednak na uwadze, ¿e nie mam (NIE MAM) ¿adnych 
przywilejów je¶li chodzi o tê listê. Nie jestem w stanie wypisaæ ciê z niej,
je¶li serwer nie chce zrobiæ tego automatycznie, mogê 
co najwy¿ej wys³aæ ci list z kondolencjami (co ci w niczym nie pomo¿e).
<P>
<P>
<H2>4.4 Wspó³praca <CODE>ftape</CODE> i stacji dyskietek</H2>

<P>
<P>Jako, ¿e streamer i stacja dysków ³±cz± siê z tym samym kontrolerem (i 
wykorzystuj± to samo przerwanie - IRQ6) nie mog± pracowaæ równolegle. Dlatego,
je¶li zamontowa³e¶ ju¿ (<CODE>mount</CODE>) stacjê dysków i spróbujesz odwo³aæ siê 
do streamera, <CODE>ftape</CODE> wy¶wietli komunikat, ¿e nie mo¿e przej±æ przerwania 
IRQ6 i odmówi wspó³pracy. Staje siê to szczególnie uci±¿liwe, 
gdy chcesz stworzyæ dyskietkê systemow± (ratunkow±), która korzysta³aby z 
<CODE>ftape</CODE>'a. Rozwi±zaniem jest albo ³adowanie dyskietki startowej do ramdysku 
i wtedy od³±czenie stacji dysków (umount) albo zaopatrzenie siê w dwa 
kontrolery FDC.
<P>
<P>
<H2><A NAME="s5">5. Ta¶my i streamer w u¿yciu</A></H2>

<P>
<P>
<H2>5.1 Formatowanie</H2>

<P>
<P>Zanim ta¶ma jest zdatna do u¿ytku, musi zostaæ najpierw sformatowana. 
Proces formatowania dzieli ta¶mê na sektory i zapisuje najwa¿niejsze
informacje na no¶niku. Inne streamery (SCSI itd) zwykle nie wymagaj± 
formatowania, ale te pod³±czane do FDC musz± po prostu udawaæ dyskietki
(trochê to dziwne, ale tak to ju¿ jest).
<P>
<H3>Czy mo¿na formatowaæ ta¶my pod Linuxem?</H3>

<P>
<P>Nie. (Na razie, bo trwaj± ju¿ prace nad tym)
<P>Dopóki nie mo¿na tego robiæ pod Linuxem, trzeba niestety u¿ywaæ 
M* DOSa (Tfu!B³eeh...) albo kupowaæ ta¶my ju¿ sformatowane. Trzeba
jednak pamiêtaæ, ¿e niektóre preformatowane ta¶my zosta³y 
przygotowane <B>bez</B> sprawdzania czy nie zawieraj± b³êdnych sektorów!.
Je¶li <CODE>ftape</CODE> stwierdzi, ¿e ta¶ma nie ma zaznaczonych ¿adnych
b³êdnych sektorów, poinformuje ciê o tym specjalnym ostrze¿eniem.
Je¶li <CODE>ftape</CODE> bêdzie mia³ k³opoty z odczytem/zapisem twojej nowej 
ta¶my, spróbuj sprawdziæ j± pod DOS'em. Je¶li i dosowskiemu oprogramowaniu
nie spodoba siê twoja ta¶ma, rozwi±zaniem mo¿e byæ przeformatowanie jej.
Pamiêtaj jednak, ¿e zanim bêdziesz móg³ u¿ywaæ nowo sformatowane 
ta¶my, musisz je najpierw wyczy¶ciæ poleceniem:
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
        # mt -f /dev/nftape erase
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>
<P>
<H3>Jakich programów u¿ywaæ do formatowania ta¶m (dla DOS'u)?</H3>

<P>
<P>Poni¿ej wymienione zosta³y programy, które zosta³y sprawdzone i chodz±:
<UL>
<LI> Colorado Memory System's software (<CODE>tape.exe</CODE>)</LI>
<LI> Conner Backup Basics v1.1 i wszystkie wersje pod Windowsy</LI>
<LI> Norton Backup</LI>
<LI> QICstream wersja 2</LI>
<LI> Tallgrass FileSecure v1.52</LI>
<LI> Escom Powerstream 3.0 (<CODE>qs3.exe</CODE> -- QICstream v3?)</LI>
</UL>
<P>A te programy s± mniej lub bardziej pewne:
<P>
<UL>
<LI> Conner Backup Basics 1.0</LI>
<LI> Colorado Windows tape</LI>
<LI> CP Backup (marnuje miejsce na ta¶mie, ale poza tym jest w porz±dku)</LI>
</UL>
<P>
<P>W zasadzie wiêkszo¶æ programów pod DOS'em ca³kiem nadaje siê do formatowania
ta¶m. Program Conner Backup Basics v1.0 mia³ b³±d spowodowany z³± interpretacj±
specyfikacji QIC przez programistów (sic). B³±d ten zosta³ poprawiony w
wersji 1.1. <CODE>ftape</CODE> wykryje tê usterkê i nie ,,wysypie'' siê na niej.  
<P>  
<P>Od Dennisa T. Flaherty (<CODE>&lt;dennisf@denix.elk.miles.com&gt;</CODE>) dowiedzia³em
siê ostatnio, ¿e posiadacze Connera C260MQ (niestety tylko w USA) mog± otrzymaæ
wersjê 1.1 tego programu dzwoni±c pod numer 1-800-4Conner za darmo lub
p³ac±c tylko za dyskietkê. Dla innych pocieszenie - wersja dla Windows nie
ma tego b³êdu i powinna dzia³aæ dobrze. Niektóre wersje oprogramowania pod Windows'y
dla streamerów Colorado maj± 
<P>
<P>b³±d, ale <CODE>ftape</CODE> rozpoznaje
i ,,obchodzi'' go.
<P>Dobrym programem jest tak¿e Central Point Backup ale ten znów marnuje
drogocenne miejsce na ta¶mie gdy znajdzie jaki¶ uszkodzony sektor.
<P>UWAGA: Je¶li u¿ywasz innego oprogramowania pod DOS'a, nie wymienionego
przeze mnie, napisz do mnie  (
<A HREF="mailto:kjj@pobox.com">&lt;kjj@pobox.com&gt;</A> ¿ebym móg³ uaktualniæ powy¿sz± listê.
<P>
<P>
<P>
<H2>5.2 Retenstioning</H2>

<P>
<P>Ta¶my QIC s± szczególnie wra¿liwe na rozci±ganie. Powodem tego jest fakt, 
¿e podczas preformatowania zapisywana jest na nich informacja o 
sektorach, podczas gdy w innych rodzajach streamerów informacje 
synchronizacji (pozycjonowania) s± zapisywane wraz z twoimi danymi.
Je¶li taka ta¶ma rozci±gnie siê, mog± wyst±piæ przek³amania
odczytu (sektor siê wyd³u¿a). Oczywi¶cie im d³u¿sza ta¶ma, tym wiêksze
niebezpieczeñstwo uszkodzenia no¶nika.
<P>Dobrym rozwi±zaniem jest wiêc kilkuktrotne ,,retensionowanie'' (czyli
rozprê¿anie)  nowej ta¶my przed pierwszym u¿yciem (zapisem danych 
albo formatowaniem). Retensionowanie ta¶my zalecane jest tak¿e wtedy, 
gdy podczas odczytu wystêpuj± b³êdy oraz przed ka¿dym dokonaniem zapisu 
na ta¶mê.
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
        # mt -f /dev/nftape retension
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>
<P>
<H2>5.3 Czyszczenie napêdu</H2>

<P>
<P>Powierzchnia ta¶my pokryta jest zwi±zkiem tlenu. Kiedy no¶nik styka siê
z g³owic± zostawia na jej powierzchni niewielk± ilo¶æ osadu. Co jaki¶
czas powiniene¶ j± czy¶ciæ. najlepiej u¿yæ miêkkiej szmatki
lub czego¶ z naturalnych w³ókien (¿eby nie porysowaæ g³owicy) oraz 
p³ynu czyszcz±cego zalecanego przez producenta streamera. (Producent
Jumbo-250 poleca zwyk³y czysty spirytus - swój ch³op - t³umacz). Sposób
czyszczenia powinien byæ opisany w instrukcji. 
<P>Jeszcze jedna uwaga: je¶li zacz±³e¶ korzystaæ z zupe³nie nowej ta¶my,
powiniene¶ tak¿e wyczy¶ciæ g³owicê - nowe ta¶my zostawiaj± wiêcej
osadu po pierwszym u¿yciu.
<P>Podziêkowania dla 
<A HREF="mailto:nealf@rcs.ee.washington.edu">Neal'a Friedman'a</A> za doradzenie aby te informacje umie¶ciæ w tym dokumencie.
<P>
<P>
<P>
<H2><A NAME="supp_drives"></A> 5.4 Napêdy wspó³pracuj±ce z <CODE>ftape</CODE> </H2>

<P>
<P>Wszystkie napêdy zgodne z QIC-117 <EM>oraz</EM> zgodne z QIC-40, 
80, 3010 lub 3020 powinny dzia³aæ. <CODE>ftape</CODE> rozpoznaje tak¿e
streamery QIC-WIDE i Travan (TR-1 to po prostu QIC-80 na 8 mm ta¶mie,
TR-2 i TR-3 to odpowiednio QIC-3010 i 3020).
<P>
<P>Na dzieñ dzisiejszy znane mi s± nastêpuj±ce urz±dzenia wspó³pracuj±ce z
<CODE>ftape</CODE>
<P>
<DL>
<P>
<DT><B>Alloy Retriever 250</B><DD><P>
<P>
<DT><B>Archive 5580i, XL9250i</B><DD><P>
<P>
<DT><B>Colorado DJ-10, DJ-20 (tzn: Jumbo 120, Jumbo 250)</B><DD><P>
<P>
<DT><B>Colorado 1400</B><DD><P>&lt;kosowsky@bellini.harvard.edu&gt; poinformowa³
mnie o k³opotach podczas archiwizowania 1GB danych za pomoc± tapera.
<P>
<DT><B>HP Colorado T1000</B><DD><P>dzia³a z ta¶mami 3M Travan 400M (TR-1) 120M.
Zg³oszono ju¿ kilkukrotnie, ¿e mt zawiesza siê, ale dzia³a z archiwami
utworzonymi przez tar. Je¶li chcesz pos³ugiwaæ siê cpio, korzystaj
raczej z ftape a nie z zftape. (&lt;millner@millner.bevc.blacksburg.va.us&gt;)
<P>Wiele osób mia³o problemy z zftape - napêd ci±gle zatrzymywa³ siê i wznawia³ pracê
(&lt;75104.1756@compuserve.com&gt;). Wydaje siê, ¿e winny jest napêd, który
zbyt szybko czyta dane i komputer gubi je; bufory DMA s± opró¿niane zanim
zd±¿± siê zape³niæ. Rozwi±zanie jest tu proste - u¿yæ nowszej wersji zftape
albo stosowaæ wiêksze bufory DMA. (&lt;millner@millner.bevc.blacksburg.va.us&gt;).
<P>
<DT><B>Conner C250MQ(T)</B><DD><P>Napêd ten zg³asza b³edy zapisu i czêsto repozycjonuje
ta¶mê (Frank Stuess z Nacamar Data Communications).
<P>
<DT><B>Conner TSM420R, TSM850R</B><DD><P>Modele 400 i 800 wspó³pracuj± tylko z ta¶mami TR-1.
<P>
<DT><B>Conner TST3200R</B><DD><P>Pracuje z ta¶mami TR-3 (tzn. tylko pojemno¶æ 1600MB) przy prêdko¶ci 1Mbps. 
Wspó³pracuje te¿ z QIC-WIDE 400m (Sony 5122?) (&lt;chris@cs.wmich.edu&gt;).
Obs³uguje te¿ ta¶my TR-3, QIC-3010 oraz QIC-3020. Napêd dostarczany jest 
z kontrolerem FDC z 2MB RAMU na pok³adzie.
<P>
<P>Prawdopodobnie wspó³pracuje z ftape 2.05 je¶li pod³±czony jest do 
szybkiego kontrolera (¿eby móc korzystaæ z QIC-3020). Niektórzy
nie mog± odczytywaæ rzadkich dyskietek. Prawdopodobnie trzeba
grzebaæ w IRQ/portach/DMA (&lt;chris@yakkocs.wmich.edu&gt;).
<P>
<DT><B>Conner TST800R</B><DD><P>Dzia³± z ta¶mami TR-1, Sony QW5122F (210m) i DC2120. Ponoæ pracuje
z ftape 2.02e (ale nie  2.03b) oraz z v2.05 (&lt;khp@pip.dknet.dk&gt;).
Wymaga patcha ''the length patch''. Zg³oszono mi, ¿e mo¿esz potrzebowaæ 
zmodyfikowaæ Makefile ¿eby upewniæ siê, ¿e ftape odwo³uje siê do pierwszego
(PRIMARY) kontrolera dyskietek (&lt;jzc@primenet.com&gt;). Pojawia siê tak¿e
b³±d "Timer expired" gdy u¿ywane s± ta¶my TR-1 i ftape 2.05-2.07)
(&lt;les@amc.uva.nl&gt;).
<P>
<DT><B>Conner CTT3200</B><DD><P>CTT3200 jest przypuszczalnie odpowiednikiem Iomega Ditto 3200. Dzia³a
z do³±czonym kontrolerem 2Mbps ale przy szybko¶ci 1Mbps. Na niektórych
maszynach nie dzia³a pod DOSem (&lt;jmorris@dtx.net&gt;).
<P>
<DT><B>Conner 1.7G Tapestor (TSM1700R)</B><DD><P>
<P>Dzia³a z no¶nikami QIC-WIDE (&lt;pschmidt@slip.net&gt;). Czê¶ciowo tak¿e
z QIS-3200. Je¶li u¿ywasz kontrolera HSC-2, musisz zmieniæ numer kana³u DMA
(zwiêkszyæ o 1, kana³ 2? - w Makefile). Potem musisz zmodyfikowaæ plik
Makefile ftape'a, ¿eby ten uwzglêdni³ zmiany. Jednak, nawet z tymi
poprawkami ftape nie dzia³a do koñca poprawnie (co to znaczy flaky???)
(&lt;ttait@tiac.net&gt;). 
Kontroler HSC mo¿e nie dzia³aæ w trybie 2Mbps - wy¶wietlany jest tylko
komunikat "dumb tape stop" i koniec. (&lt;ttait@tiac.net&gt;).
<P>
<DT><B>Escom or Archive (Hornet) 31250Q</B><DD><P>
<P>
<DT><B>Exabyte EXB-1500</B><DD><P>Dzia³a z ta¶mami QIC-3010, wymaga jednak ³atki (,,the length patch'').
<P>
<DT><B>Exabyte TR-3</B><DD><P>
<DT><B>Irwin 80SX, Insight 80Mb</B><DD><P>
<P>
<DT><B>Iomega 250</B><DD><P>
<P>
<DT><B>Iomega Ditto Tape Insider 420, 1700</B><DD><P>
<P>
<DT><B>Iomega Ditto Tape Insider 3200</B><DD><P>W³a¶nie tego streamera u¿ywam. Z mojego do¶wiadczenia wiem, ¿e
standardowe ustawienie jumperów uniemo¿liwia poprawne dzia³anie
napêdu. Numer irq i ioport pozostaw bez zmian (odpowiednio 6 i 0x370)
ale zmieñ DMA z 3 na 2.
<P>W starszych wersjach <CODE>ftape</CODE> trzeba dodaæ nastêpuj±c± liniê do 
pliku <CODE>vendors.h</CODE>:
<CODE>{0x08882, 80, wake_up_colorado, "Iomega 3200"}</CODE>
<P>Problemy wystêpuj± tak¿e z ftape v2.07 i j±drem 1.12.13. Jakiegokolwiek
akceleratora by nie u¿ywaæ, na niektórych komputerach,
napêd mo¿e byæ u¿yty tylko raz (&lt;erwin@box.nl&gt;). Czasami, tak¿e po 
pierwszym zapisie/odczycie, sterownik uznaje ta¶mê za zabezpieczon± przed zapisem
(&lt;erwin@box.nl&gt;, &lt;M.J.Ammerlaan@dutiwy.twi.tudelft.nl&gt;).
Zg³oszono raz wypadek przewiniêcia ta¶my poza swój koniec (czyli urwania jej...).
Na inny b³±d natrafiono podczas tworzenia archiwum komend± <CODE>dd</CODE>. Na pocz±tku dzia³a
poprawnie ale potem streamer zatrzymuje siê, przewija ta¶mê do pocz±tku i
zaczyna czytaæ a¿ do koñca ta¶my. Dzieje siê tak najprawdopodobniej dlatego, ¿e
sterownik zatrzymuje ta¶mê na chwilê, co powinno spowodowaæ przewiniêcie jej
o 3 segmenty w ty³, ale zamiast tego ta¶ma przewija siê do pocz±tku. Patch, który
mia³ naprawiæ te b³êdy niestety nie dzia³a.
<P>
<DT><B>Iomega Ditto 800 Insider</B><DD><P>Mo¿na u¿ywaæ ta¶m Travan TR1, TR2 albo DC2120, ale trzeba u¿yæ ³atki ,,the length patch''
<P>
<P>(&lt;klein@informatik.uni-rostock.de&gt;).
<P>
<DT><B>Mountain FS8000</B><DD><P>
<P>
<DT><B>Reveal TB1400</B><DD><P>
<P>Zg³oszono, ¿e nie dzia³a z j±drem 1.3.79 i ftape (nie podano numeru wersji)
oraz j±drem 1.2.13 i zftape 1.04 (&lt;colin@colina.demon.co.uk&gt;).
<P>
<DT><B>Summit SE 150, SE 250</B><DD><P>
<P>
<DT><B>Tallgrass FS300</B><DD><P>Je¶li twój kontroler to AHA1542B, musisz zwiêkszyæ jego czas bus-on/bus-off.
Antti Virjo (<CODE>&lt;klanvi@uta.fi&gt;</CODE>), pisze, ¿e mo¿na tego dokonaæ
zmieniaj±c <CODE>CMD_BUSON_TIME</CODE> w pliku <CODE>linux/drivers/scsi/aha1542.c</CODE> z 
4 na 12.
<P>
<DT><B>Teac 800</B><DD><P>
<P>
<DT><B>Memorex tape drive backup system</B><DD><P>
<P>
<DT><B>Wangtek 3040F, 3080F</B><DD><P>
<P>
</DL>
<P>W pliku <CODE>vendors.h</CODE> (katalog linux/drivers/char/ftape) znajduje siê
aktualna lista urz±dzeñ obs³ugiwanych przez dan± wersjê <CODE>ftape</CODE>'a.
<P>Je¶li chodzi o dobór sprzêtu, to chocia¿ nie chcia³bym tu specjalnie
krytykowaæ kontretnych urz±dzeñ, dosz³y mnie s³uchy, ¿e Colorado 
Dj-20 (czyli Jumbo 250 - mój sprzêt! - t³umacz) jest raczej ha³a¶liwy
(jak Jumbo Jet, ale co z tego? :( ). Mówi siê, ¿e nawet 5-10 razy
g³o¶niejszy od Connera (jakby to ha³as mia³ jakikolwiek wp³yw na
dane - po prostu nie robiæ backupów w nocy i po k³opocie :).
<P>UWAGA: Je¶li posiadasz sprzêt nie wymieniony na tej li¶cie (albo <CODE>vendors.h</CODE>)
, który mimo to dobrze wspó³pracuje z <CODE>ftape</CODE>'m zg³o¶ ten
fakt autorowi HOWTO (<CODE>&lt;kjj@pobox.com&gt;</CODE>).
<P>
<H2>5.5 kontrolery wspó³pracuj±ce z <CODE>ftape</CODE></H2>

<P>
<P><CODE>ftape</CODE> obs³uguje nastêpuj±ce specjalne kontrolery :
<P>
<UL>
<LI> Colorado FC-10, FC-20</LI>
<LI> Mountain MACH-2</LI>
<LI> Iomega Tape Accelerator II</LI>
<LI> 2Mbps controllers (posiadaj±ce i82078-1 fdc)</LI>
</UL>
<P>Obs³ugê kontrolera FC-10 w³±czono do <CODE>ftape'</CODE>a w wersji 1.12.
Wiêcej informacji mo¿na znale¼æ w plikach <CODE>RELEASE-NOTES</CODE> i 
<CODE>Makefile</CODE> w pakiecie <CODE>ftape</CODE>.
Wersje 2.03 sterownika powinny obs³ugiwaæ ju¿ FC-20, ale dla
pewno¶ci sprawd¼ w <CODE>RELEASE-NOTES</CODE>.
<P>MACH-2 dzia³a ze sterownikiem w wersji 1.14d wzwy¿.
<P>Aby móc korzystaæ z Iomega Tape Accelerator II, musisz u¿yæ <CODE>-DMACH2</CODE> (Makefile) 
oraz ustawiæ poprawne adresy I/O, IRQ oraz DMA. Bêdzie to dzia³aæ przynajmniej
z <CODE>ftape-2.02</CODE> (wypróbowane przez Scott'a Bailey'a 
<A HREF="mailto:sbailey@xcc.mc.xerox.com">&lt;sbailey@xcc.mc.xerox.com&gt;</A>)
<P>
<P>
<H3>Iomega Ditto Dash i inne kontrolery 2Mbps</H3>

<P>
<P>Iomega Ditto Dash i inne kontrolery z mo¿liwo¶ci± transferu 2mbps u¿ywaj±
uk³adu Intel 82078-1. Obs³uga tego uk³adu jest ca³y czas w fazie rozwoju. 
Prace maj± byæ zakoñczone w styczniu lub lutym '97 (czyli ju¿ dawno temu).
Na razie jednak kontroler ten dzia³a z normaln± prêdko¶ci± 1Mbps.
<P>
<H2><A NAME="unsupp_drives"></A> 5.6 Napêdy <EM>nie</EM> wspó³pracuj±ce z <CODE>ftape</CODE></H2>

<P>
<P>
<UL>
<LI> Wszystkie napêdy pod³±czane do portu równoleg³ego (np Colorado Trakker) 
To nie do koñca jest ju¿ prawd± - patrz punkt 
<A HREF="#tlumacz">Od t³umacza</A>
</LI>
<LI> Irwin AX250L / Accutrak 250. (niezgodne z  QIC-80 drive)</LI>
<LI> IBM Internal Tape Backup Unit (odpowiednik Irwin AX250L)</LI>
<LI> COREtape light</LI>
</UL>
<P>Jak ju¿ wcze¶niej wspomnia³em WSZYSTKIE napêdy pod³±czane do LPT nie s± obs³ugiwane
(a ja ju¿ wcze¶niej zauwa¿y³em, ¿e to siê zmieni³o ;) - t³umacz). Jest to spowodowane
tym, ¿e u¿ywaj± one innego sposobu komunikowania siê z komputerem, który nie jest zgodny
z QIC-117.
<P>Irwin AX250L oraz IBM Internal Tape Backup Unit nie wspó³pracuj± z <CODE>ftape</CODE>'m
poniewa¿ s± zgodne jedynie z QIC-117 ale nie z QIC-80 (u¿ywaj± w³asnego formatu
(''servo (Rhomat)''). Nie wiem niestety nic o tym formacie ani gdzie mo¿na zdobyæ 
jakie¶ informacje o nim. 
<P>COREtape light nie reaguje na komendy inicjuj±ce, wysy³ane przez sterownik, co
czyni ten napêd bezu¿ytecznym.
<P>Iomega 2GB Ditto tak¿e nie dzia³a z <CODE>ftape</CODE>'m, poniewa¿ u¿ywa w³asnego
formatu, na temat którego Claus (zarz±dzaj±cy <CODE>ftape</CODE>) nie móg³ uzyskaæ
¿adnych informacji.
<P>
<P>
<H2>5.7 Wspó³praca zewnêtrznego streamera z  <CODE>ftape</CODE>'m</H2>

<P>
<P>Je¶li masz kontroler FDC, posiadaj±cy ¿eñskie ³±cze DB37 i masz 
mo¿liwo¶æ dostarczenia zasilania do streamera, mo¿esz u¿ywaæ go 
z <CODE>ftape'm</CODE>. Dobra, nie jest to zbyt zrozumia³e. Spróbujmy inaczej.
Niektóre starsze kontrolery FDC maj± z³±cze DB37 na krawêdzi, s³u¿±ce do 
pod³±czania zewnêtrznych stacji dysków.
<P>Je¶li zaopatrzysz siê w odpowiedni kabel pod³±czany do tego wej¶cia (czytaj:
sam sobie go zrobisz), mo¿esz zmusiæ <CODE>ftape</CODE>'a do obs³ugi twojego tasiemca.
Sterownik nie rozró¿nia bowiem zewnêtrznych i wewnêtrznych urz±dzeñ. I dlatego
dla niego oba warianty s± identyczne.
<P>
<UL>
<LI> Pins 20-37: GROUND</LI>
<LI>    1: +12 Volt (POWER)</LI>
<LI>    2: +12 Volt return (GROUND)</LI>
<LI>    3: +5 Volt return (GROUND)</LI>
<LI>    4: +5 Volt (POWER)</LI>
<LI>    5: 2</LI>
<LI>    6: 8</LI>
<LI>    7: 10</LI>
<LI>    8: 12</LI>
<LI>    9: 14</LI>
<LI>    10: 16</LI>
<LI>    11: 18</LI>
<LI>    12: 20</LI>
<LI>    13: 22</LI>
<LI>    14: 24</LI>
<LI>    15: 26</LI>
<LI>    16: 28</LI>
<LI>    17: 30</LI>
<LI>    18: 32</LI>
<LI>    19: 34</LI>
</UL>
<P>UWAGA!! - dostêpny jest ju¿ patch <CODE>parport</CODE>, który umo¿liwia obs³ugê urz±dzeñ
pod³±czanych do LPT (nie tylko streamerów) oraz patch obs³uguj±cy Trakkera (patrz punkt
<A HREF="#tlumacz">Od t³umacza</A>). 
<P>Wtyczka zasilania to ta ma³a, taka jak w stacji 3,5". Musisz tak± wtyczkê
pod³±czyæ do gniazda DB37. Je¶li chcesz u¿yæ tylko jednego kable, mo¿esz u¿yæ
50 ¿y³owego i u¿yæ kilku po³±czeñ dla zasilania (i uziemienia).
<P>Dotychczas nikt nie zg³osi³ mi, ¿e takie co¶ dzia³a. Je¶li tobie siê uda
pisz!
<P>
<P>
<H2><A NAME="pci-boxes"></A> 5.8 P³yty g³ówne PCI i <CODE>ftape</CODE></H2>

<P>
<P>Niestety, niektóre p³yty g³ówne stwarzaj± problemy podczas u¿ywania 
<CODE>ftape</CODE>'a. Niektórzy mieli k³opoty z odpaleniem <CODE>ftape</CODE>'a na p³ycie
PCI, a na zwyk³êj 386-ce z ISA program chodzi³ bez problemów (z tym samym 
streamerem). Je¶li ty tak¿e masz podobny problem, przejrzyj plik <CODE>README.PCI</CODE>
w katalogu ftape'a.
<P>
<P>
<P>
<H2><A NAME="s6">6. Archiwizowanie i odtwarzanie danych</A></H2>

<P>
<P>Punkt ten opisuje niektóre funkcje  <CODE>tar</CODE> i <CODE>mt</CODE>.
<P>
<P>
<H2><A NAME="write-backup"></A> 6.1 Archiwizowanie</H2>

<P>
<P>Do tego celu s³u¿± <CODE>tar</CODE>, <CODE>dd</CODE>, <CODE>cpio</CODE>, oraz <CODE>afio</CODE>.
Jednak aby móc w pe³ni wykorzystaæ mo¿liwo¶ci swojej zabawki bêdziesz musia³ 
u¿yæ komendy <CODE>mt</CODE>. Na pocz±tek radzê poznaæ <CODE>tar</CODE>, poniewa¿
za jego pomoc± mo¿na zarchiwizowaæ ca³e drzewo katalogów oraz odtworzyæ
pojedyncze pliki. <CODE>cpio</CODE> tworzy mniejsze archiwa, jest bardziej
elastyczny od <CODE>tar</CODE>'a, chocia¿ nie ma niektórych opcji, jak np nadawanie
nazw woluminom. <CODE>afio</CODE> tworzy archiwa, w których ka¿dy plik
jest spakowany a nastêpnie do³±czony do archiwum. To pozwala odzyskaæ pliki
znajduj±ce siê za miejscem wyst±pienia b³êdu (np uszkodzania no¶nika). Je¶li
takie archiwum utworzone by³oby <CODE>tar</CODE>'em i <CODE>gzip</CODE>'em wszystkie dane
znajduj±ce sie za tym miejscem zosta³yby utracone! (Dla mnie jest to 
dobry powód, ¿eby nie kompresowaæ danych przy archiwizacji).
Wybór metody archiwizacji zale¿y od sytuacji oraz zalet i wad ka¿dego z
tych programów. Polecam zapoznaæ siê z ka¿dym z nich i samemu oceniæ
ich walory. Mo¿liwe jest, ¿e w przysz³o¶ci dokument ten zawieraæ bêdzie
wiêcej informacji na ten temat.
<P>No to bierzmy siê do roboty!
<P>Aby zachowaæ katalog <CODE>/usr/src/linux</CODE> wraz z podkatalogami
u¿ywaj±c <CODE>tar</CODE>'a trzeba wydaæ polecenia:
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
        # cd /usr/src
        # tar cf /dev/ftape linux
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>T± metod± dane zostan± zapisane bez kompresji, ale komputer
bêdzie móg³ nad±¿yæ z dostarczeniem danych do streamera (Ta¶ma nie 
bêdzie co chwila przewijana w tê i spowrotem). Je¶li chcesz
skompresowaæ dane u¿yj parametr(*) <CODE>-z</CODE>, np:
<P>`<CODE>tar czf /dev/ftape linux</CODE>' 
<P>Wiêcej informacji o  <CODE>tar</CODE>, <CODE>dd</CODE> i <CODE>mt</CODE> mo¿na znale¼æ 
na stronach porêcznika (man pages) i w plikach texinfo do³±czonych
do tych programów.
<P>(*) <CODE>tar</CODE> zak³ada, ¿e piersze parametr jest opcj±/parametrem programu, nie trzeba
wiêc u¿ywaæ `<CODE>-</CODE>'. Na przyk³ad  komendy `<CODE>tar xzf /dev/ftape</CODE>' oraz 
`<CODE>tar -xzf /dev/ftape</CODE>' s± interpretowane identycznie.
<P>
<P>
<H2>6.2 Odtwarzanie danych</H2>

<P>
<P>Dobra, teraz odtworzymy dane zapisane w poprzednim punkcie 
(
<A HREF="#write-backup">Archiwizowanie</A>). Wpisz:
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
        tar xf /dev/ftape
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>i to wszystko...
<P>Je¶li skompresowa³e¶ dane, napisz:
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
        tar xzf /dev/ftape
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>Na samym koñcy archiwum <CODE>gzip</CODE> najprawdopodobniej uraczy
ciê komunikatem o jakich¶ smieciach (co zakoñczy siê komunikatem
'broken pipe' - tu urwane archiwum). Zignoruj to.
<P>Informacje o innych narzêdziach znajdziesz na stronach podrêcznika.
<P>
<H2>6.3 Weryfikacja archiwum</H2>

<P><CODE>tar</CODE> posiada opcjê <CODE>d</CODE> która umo¿liwia wykrycie ró¿nic miêdzy
archiwum na ta¶mie i plikami na dysku. ¯eby zweryfikowaæ poprawno¶æ 
zapisanych danych napisz:
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
        tar df /dev/ftape
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>
<P>Je¶li nie masz na swoim dysku strony podrêcznika do <CODE>tar</CODE>, to listê
opcji mo¿esz otrzymaæ pisz±c:
`<CODE>tar --help 2>&amp;1 | less</CODE>'
<P>
<H2>6.4 Zapisywanie kilku(nastu) archiwów na jednej ta¶mie</H2>

<P>
<P>¯eby umie¶ciæ kilka archiwów na jednej ta¶mie musisz u¿yæ programu
<CODE>mt</CODE>. Je¶li u¿ywasz, której¶ z popularnych dystrybucji 
(Slackware, Debian albo RedHat) najprawdopodobniej ma¿ ju¿ go 
zainstalowanego.
<P>Programy takie jak <CODE>tar</CODE> and <CODE>cpio</CODE> tworz± pojedyncze Ta¶mowe ARchiwum
i nie maj± bladego pojêcia o pozycjonowaniu ta¶my (odnajdywaniu konkretnego 
archiwum na ta¶mie), one po prostu czytaj± albo zapisuj± co im siê pod g³owice
napatoczy. <CODE> mt</CODE> potrafi przewijaæ ta¶mê do przodu i do ty³u ale nie umie 
czytaæ danych. Jak ju¿ pewnie zauwa¿y³e¶ umiejêtne pos³ugiwanie siê 
<CODE>tar</CODE>'em lub <CODE>cpio</CODE> <EM>oraz</EM> <CODE>mt</CODE> pozwoli na swobodne
przemieszczanie siê po ta¶mie i pe³n± nad ni± kontrolê.
<P>Aby skorzystaæ z dobrodziejstw <CODE>mt</CODE> musisz korzystaæ z pseudo-plików
urz±dzeñ <CODE>nrft[0-3]</CODE> (<CODE>nftape</CODE>), np:
<CODE>mt -f /dev/nftape fsf 2</CODE>
spowoduje przesuniêcie ta¶my o dwa pliki (file marks) do przodu (pliki 
utworzone przez np <CODE>tar</CODE>'a). Potem u¿ywaj±c <CODE>tar</CODE>'a lub <CODE>cpio</CODE> 
odczytujemy interesuj±ce nas pliki.
<P>Najczê¶ciej pliki <CODE>nrft[0-3]</CODE> (tzw non-rewinding - czyli takie, które 
nie powoduj± przewiniêcia ta¶my automatycznie do pocz±tku po ka¿dej zakoñczonej operacji)
u¿ywane s± do do³±czaniam nowego pliku na koñcu ta¶my. A oto konkretny przyk³ad:
<P>
<UL>
<LI> W³ó¿ kasetkê do napêdu. W niektórych urz±dzeniach mo¿e to spowodowaæ automatyczne
przewiniêcie ta¶my do pocz±tku.</LI>
<LI> wydaj polecenie End-of-Tape (na koniec ta¶my) urz±dzeniu nrft

<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
 mt -f /dev/n???? eof
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>


Ta¶ma powinna zostaæ przesuniêta na koniec ta¶my (a konkretnie - pomiêdzy
dwa znaczniki End-Of-File (EOF) 2*EOF=EOT)  . Teraz napêd oczekuje kolejnych
komend i nie zacznie przewijaæ ta¶my dopóki program/u¿ytkownik
nie wyda stosownej komendy (np czytania/zapisu/przewiniêcia
usuniêcia modu³u ftape z pamiêci itd.)
Uwaga: na urz±dzeniach QIC mo¿na u¿yæ krótszej komendy:
`<CODE>mt eof</CODE>'
</LI>
<LI> Teraz g³owica ta¶my ustawiona jest dok³adnie na znaku EOT
(Koniec Ta¶my). Nie oznacza to jednak, ¿e w tym miejscu koñczy siê 
ta¶ma (no proszê...), tylko ¿e tu koñczy siê ostatni plik archiwalny.
Reszta ta¶my jest pu¶ciutka i czeka na dane. Je¶li teraz rozka¿emy
komputerowi zapisaæ co¶ na ta¶mie, ten do³±czy nowy plik bez kasowania
starych. Je¶li za¶ zechcemy odczytaæ z ta¶my wyst±pi b³±d (Nie ma przecie¿
czego czytaæ). Wracaj±c do znaku EOT - sk³ada siê on z dwóch znaków
EOF (Koniec pliku). Je¶li zapisujemy co¶ na koniec ta¶my, drugi z tych 
znaków jest automatycznie kasowany, a pierwszy pozostaje i pó¼niej
bêdzie interpretowany jako zwyk³y znacznik koñca pliku.
Zapisywanie znaku EOF jest dokonywane przez program (na koñcu ka¿dego 
pliku) albo przez sterownik, gdy wykonywana jest instrukcja
close().</LI>
<LI> Mo¿emy ju¿ zapisywaæ dane... 

<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
# tar cf /dev/ftape linux
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>

</LI>
<LI> A teraz uwaga: <B> Przewiñ ta¶mê do pocz±tku</B>. <CODE>ftape</CODE>
i <CODE>zftape</CODE> przechowuj± niektóre dane (które powinny byæ zapisane w
nag³ówku ta¶my) w pamiêci operacyjnej. Dane te s± umieszczane na 
ta¶mie <B>dopiero wtedy, gdy zostaje ona przewiniêta!</B> Buforowanie
to jest potrzebne, poniewa¿ bez niego komputer musia³by uaktualniaæ nag³ówek
no¶nika, po ka¿dej operacji zapisu, a ci±g³e przewijanie kasetki  
jest czynno¶ci± do¶æ zarówno d³ugotrwa³± jak i niezbyt ,,zdrow±'' dla ta¶my.
Wad± tego rozwi±zania jest mo¿liwo¶æ utraty danych, gdy zapomnisz o 
przewiniêciu ta¶my. 
</LI>
</UL>
<P>
<H2>6.5 Do³±czanie nowych plików do archiwum</H2>

<P>
<P>,,Czy mo¿na rozszerzaæ archiwum - utworzyæ je a po¼niej do³±czaæ pliki
na jego koñcu?''
<P>Nie. Chocia¿ w dokumentacji <CODE>tar</CODE>'a stoi jak byk, ¿e za pomoc±
<CODE>tar -Ar</CODE>' mo¿na tego dokonaæ, z <CODE>ftape</CODE>'m to nie dzia³a 
(przynajmniej na razie).
<P>
<H2>6.6 Montowanie/demontowanie <I>(mount/umount)</I> ta¶m</H2>

<P>
<P>Jako, ¿e streamer nie tworzy ¿adnego formalnego systemu plików 
(file system) na ta¶mie, nie mo¿na u¿ywaæ komendy mount/umount.
Operacji na zawarto¶ci no¶nika dokonuje siê tylko przy
u¿yciu <CODE>tar</CODE>'a albo innego programu <EM>przeznaczonego</EM>
do obs³ugi streamera.
<P>
<P>
<P>
<H2><A NAME="s7">7. Tworzenie dyskietki systemowej (startowej) dla <CODE>ftape</CODE></A></H2>

<P>
<P>Niniejszy rozdzia³ zosta³napisany przez Clausa T&oslash;ndering
<CODE>&lt;ct@login.dknet.dk&gt;</CODE>.
<P>Kiedy ju¿ zostaniesz szczê¶liwym w³a¶cicielem streamera i ca³ej kolekcji
tasiemek z kopiami bezpieczeñstwa zapytasz siê pewnie: ,,Je¶li ca³y 
dysk twardy szlag we¼mie i stracê wszystkie dane, w jaki sposób odtworzê 
zawarto¶æ moich ta¶m?''
<P>Bêdziesz potrzebowa³ zapasowej dyskietki startowej, zawieraj±cej
odpowiednie pliki (/dev/*rft*) oraz oprogramowania umo¿liwiaj±cych
odtworzenie twojego twardziela z ta¶m. 
<P>Pierwsz± rzecz±, któr± powiniene¶ zrobiæ zanim zaczniesz czytaæ dalej
jest zapoznanie siê ,,Bootdisk HOWTO'' napisanym przez Grahama Chapmana
<A HREF="mailto:grahamc@zeta.org.au">&lt;grahamc@zeta.org.au&gt;</A>.
Dokument ten zawiera wszystkie przydatne informacje na temat tworzenia
dyskietek systemowych. Poni¿szy tekst zawiera kilka dodatkowych wskazówek,
które u³atwi± ci pracê z Bootdisk-HOWTO.
<P>
<UL>
<LI> Nie bêdziesz potrzebowa³ <CODE>/etc/init</CODE>, <CODE>/etc/inittab</CODE>, 
<CODE>/etc/getty</CODE>, ani <CODE>/etc/rc.d/*</CODE>. Je¶li Linux nie znajdzie 
<CODE>/etc/init/</CODE>, uruchomi shell <CODE>/bin/sh</CODE> na twojej konsoli, 
który wystarczy do odtworzenia danych. Skasowanie tamtych plików 
zwiêkszy ilo¶æ wolnego miejsca na dyskietce, którego bêdziesz prawdopodobnie 
potrzebowa³.</LI>
<LI> Zamiast klasycznego <CODE>/bin/sh</CODE> u¿yj jakiego¶ ma³ego jego
odpowiednika. Mo¿na je znale¼æ na dyskietkach startowych wchodz±cych w
sk³ad ka¿dej dystrybucji Linuxa(RedHat, Debian....). To tak¿e da ci kilka
dodatkowych kilobajtów na dyskietce. Sugerowa³bym tu <CODE>ash</CODE>, który
jest bardzo ma³y (oko³o 62KB), a przy tym zgodny z  <CODE>bash</CODE>'em.</LI>
<LI> Plik <CODE>/etc/fstab</CODE>, który zostanie umieszczony na dystkietce
powinien wygl±daæ mniej wiêcej tak:
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
/dev/fd0        /               minix   defaults
none            /proc           proc    defaults
/dev/hda        /mnt            ext2    defaults
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>

Zaraz po wystartowaniu systemu z dystketki wpisz:
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
# mount -av
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>

co spowoduje ,,zamontowanie'' </LI>
<LI> Zanim odwo³asz siê do streamera pamiêtaj o zdemontowaniu stacji dyskietek.
Je¶li tego nie zrobisz, system pozdrowi ciê komunikatem:
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
Unable to grab IRQ6 for ftape driver
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>

Pamiêtakj bowiem, ¿e streamer i stacja dysków u¿ywaj± tego samego przerwania.
To oznacza, ¿e bêdziesz <B>musia³</B> za³adowaæ dyskietkê startow± do
RAMDYSK'u. Jest to o tyle niewygodne, ¿e programy s³u¿±ce do odtwarzania
zawarto¶ci ta¶my nie mog± byæ uruchamiane z  dyskietki. Masz dwie mo¿liwo¶ci:
<OL>
<LI>  Umie¶æ programy, których u¿ywasz do obs³ugi streamera (<CODE>tar</CODE>, <CODE>cpio</CODE>...)
na dyskietce systemowej (w³a¶nie po to potrzebowa³e¶ sporo wolnego miejsca
na niej). Programy te zostan± zgrane do RAMDYSK'u.</LI>
<LI>    Zanim przyst±pisz do odtwarzania danych, skopiuj <CODE>tar</CODE>'a (albo
<CODE>cpio</CODE> albo ....) na twardy dysk i stamt±d je uruchamiaj.</LI>
</OL>
</LI>
<LI>  Oprócz programów archiwizuj±cych potrzebowa³ bêdziesz pewnie <CODE>mt</CODE>.
Umie¶æ go tak¿e na swojej dyskietce.</LI>
<LI>    Upewnij siê, ¿e pseudo plik streamera (np <CODE>/dev/nrft0</CODE>) tak¿e
znajduje siê na niej.</LI>
<LI>    Na koniec : <B>WYPRÓBÓJ J¡;</B>. Oczywi¶cie nie namawiam ciê do 
wykasowania ca³ej zawarto¶ci twardziela, ¿eby zobaczyæ, czy bêdziesz móg³
go odtworzyæ (czynno¶æ trochê samobójcza). Polecam jednak za³adowanie
systemu z tej dyskietki i spróbowanie przynajmniej wy¶wietlenia listy
plików znajduj±cych siê na ta¶mie.</LI>
</UL>
<P>
<P>
<H2><A NAME="s8">8. Czêsto zadawane pytania (FAQ)</A></H2>

<P>
<P>Poni¿ej przytoczone zosta³y pytania, które mog± zostaæ potraktowane
jako FAQ. Je¶li uwa¿asz, ¿e poni¿sza lista powinna zostaæ rozszerzona,
napisz do mnie (do³±cz odpowiedzi na zadane pytania <CODE>:)</CODE> dziêki! )
<P>
<H2>8.1 Czy <CODE>ftape</CODE> wspó³pracuje z Iomega 2GB?</H2>

<P>Niestety, nie. Iomega u¿ywa w³asnego formatu zapisu na swoich ta¶mach, 
niezgodnego z QIC. Administrator <CODE>ftape</CODE>'a nie móg³ uzyskaæ dokumentacji
tego formatu od producenta.
<P>
<H2>8.2 Jak szybki jest <CODE>ftape</CODE>?</H2>

<P>U¿ywaj±c <CODE>ftape</CODE>'a mo¿na osi±gn±æ ca³kiem przyzwoite prêdko¶ci 
zapisu/odczytu. Oczywi¶cie wszystko zale¿y od sprzêtu: Colorado DJ-20
(Jumbo 250) oraz kontroler Adaptec 1542CF, weryfikuj±c 70MB archiwum 
utrzymywa³ sta³± prêdko¶æ transferu danych na poziomie 4.25MB/min
(bez kompresji). Prêdko¶æ <CODE>ftape</CODE>'a zale¿y g³ównie od mo¿liwo¶ci 
kontrolera FDC: AHA1542CD posiada kontroler ''post-1991 82077'' i mo¿e przesy³aæ
dane z szybko¶ci± 1Mbit/sek. Je¶li twój FDC mo¿e przesy³aæ tylko 500Kbit/sek
wydajno¶æ twojego systemu bêdzie prawdopodobnie o oko³o po³owê mniejsza.
<P>
<H2>8.3 Jak zmienia siê ,,trace-level''?</H2>

<P>
<P>,,Trace level'' (poziom ¶ledzenia) lub ,tracing'' jest to parametr 
mówi±cy sterownikowi ile (i jakie) informacje o pracy napêdu 
przekazywaæ na konsolê.
<P>Poszczególne warto¶ci tego parametru maj± nastêpuj±ce znaczenie:
<P>
<UL>
<LI>0 Wy¶wietl informacje o b³êdach w sterowniku (bugs)</LI>
<LI>1 + B³êdy pracy napêdu</LI>
<LI>2 + Ostrze¿enia (warnings)</LI>
<LI>3 + Informacje (well?)</LI>
<LI>4 + Wiêcej informacji</LI>
<LI>5 + Program flow (komendy programu)</LI>
<LI>6 + Informacje z FDC/DMA</LI>
<LI>7 + Przep³yw danych</LI>
<LI>8 + Wszystko inne</LI>
</UL>
<P>Warto¶æ tego parametru mo¿na zmieniæ na trzy sposoby:
<P>
<H3>Sposób 1. <CODE>insmod</CODE></H3>

<P>Je¶li twój <CODE>ftape</CODE> jest modu³em, mo¿esz zdefiniowaæ poziom jako
opcjê tej komendy.
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
         /sbin/insmod ftape.o tracing=&lt;poziom-¶ledzenia>
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>
<H3>Sposób 2. Zmiana ,,trace-level'' przy pomocy <CODE>mt</CODE></H3>

<P>Poziom ¶ledzenia mo¿na tak¿e zmieniæ stosuj±c ma³± ,,sztuczkê''. 
Wykorzystuj±c komendê <CODE>fsr</CODE> programu <CODE>mt</CODE> mo¿emy zmieniæ 
ten poziom. <CODE>zftape</CODE> niestety nie reaguje na to.
<P>
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
        mt -f /dev/ftape fsr &lt;poziom-¶ledzenia>
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>Stosowanie komendy <CODE>fsr</CODE> jest <EM>nieformaln±</EM> metod± zmiany
poziomu ¶ledzenia. W przysz³o¶ci najprawdopodobniej niemo¿liwe 
bêdzie u¿ycie jej.
<P>
<H3>Sposób 3. Rekompilacja sterownika</H3>

<P>Plik <CODE>tracing.c</CODE> zawiera liniê <CODE>int tracing=3;</CODE> - tutaj
w³a¶nie zdefiniowana jest domy¶lna warto¶æ ,,tracingu''. 
Zmieñ 3 na  0..8 i skompiluj.
<P>
<H2>8.4 Czy mogê wymieniaæ ta¶my z kim¶, kto u¿ywa MS-DOS?</H2>

<P>
<P>Nie. Chocia¿ programy DOS'owskie stosuj± siê do wszystkich zaleceñ firmy QIC 
je¶li chodzi o specyfikacjê QIC-80, nie ma jeszcze programów, które pozwala³yby
stosowaæ ta¶my nagrane w DOS'ie. Nie powinno byæ k³opotów z napisaniem takiego 
programu, pewnie wiêkszym problemem by³oby stworzenie przyjaznego interface'u 
u¿ytkownika...
<P>
<H2>8.5 Jak to zrobiæ ... z <CODE>tar</CODE>'em?</H2>

<P>Najlepiej przeczytaæ strony podrêcznika (<CODE>man</CODE>) albo <CODE>info</CODE>
dotycz±ce <CODE>tar</CODE>'a. Je¶li nie masz ¿adnej z nich, mo¿esz spróbowaæ
'<CODE>tar --help 2>&amp;1 | less</CODE>'.
<P>Je¶li twój <CODE>tar</CODE> jest v.1.11.1 albo starszy, powiniene¶ uaktualniæ
go do wersji 1.11.8. Dopiero ta obs³uguje opcjê <CODE>-z</CODE> czyli kompresjê
archiwum. Wersja ta ma tak¿e rozbudowan± pomoc (<CODE>--help</CODE>).
<P>
<H2>8.6 Transfer danych przez DMA powoduje pojawianie siê b³êdów ECC</H2>

<P>
<P>Niestety niektóre karty SVGA oraz Ethernet niepoprawnie dekoduj±
swoje adresy. Zazwyczaj zdarza siê to, gdy bufory <CODE>ftape</CODE>'a znajduj±
siê pomiêdzy  <CODE>0x1a0000</CODE> a <CODE>0x1c0000</CODE>. DMA ,,gubi'' swoje cykle
i co drugi bajt zapisany ma warto¶æ <CODE>0xff</CODE>. Znana jest co najmniej
jedna karta, która takie problemy powoduje - ATI 16bit VGA.
<P>Najprostszym rozwi±zaniem jest w³o¿yæ kartê do 8-bitowego slotu
(niewystarcza przekofigurowaæ jej na 8-bitowy transfer danych).
Przesuniêcie buforów <CODE>ftape</CODE>'a w inne miejsce pamiêci jest tylko
pó³¶rodkiem - inne bufory DMA mog± mieæ ten sam problem.
Powiedzmy sobie jasno - b³êdy te nie s± zawinione przez <CODE>ftape</CODE>'a.
<P>
<H2>8.7 <CODE>insmod</CODE> twierdzi, ¿e wersja j±dra jest b³êdna!</H2>

<P>
<P><CODE>insmod</CODE> mo¿e porównywaæ nr wersji j±dra dla którego <CODE>ftape</CODE>'a 
zosta³ skompilowany z wersja aktualnie dzia³aj±cego j±dra na dwa sposoby:
przez porównanie numeru wersji j±dra zapisanego w kodzie sterownika 
z nr dzia³aj±cego j±dra albo, je¶li j±dro i <CODE>ftape</CODE> zosta³y skompilowane
z tzw ,,versioned symbols''  przez porównanie tych symboli.
<P>Je¶li uaktualni³e¶ GCC do wersji 2.7.0 lub pó¼niejszej, musisz skompilowaæ
narzêdzia obs³uguj±ce modu³y (m.in : <CODE>insmod</CODE>) jeszcze raz. 
<P>Nowsze wersje <CODE>insmod</CODE> pozwalaj± ,,zmusiæ'' j±dro do za³adowania
modu³u nawet, je¶li wcze¶niej wspomniane numery wersji siê nie zgadzaj±.
<P>
<P>
<H2>8.8 Co to s± te ,,versioned symbols''?</H2>

<P>
<P>Je¶li podczas konfigurowania j±dra (<CODE>make config</CODE>)  na pytanie 
CONFIG_MODVERSIONS odpowiedzia³e¶ twierdz±co, wszystkie symbole 
j±dra, które s± eksportowane (tzn symbole, które ³adowalne modu³y
,,widz±'') s± poszerzone o sumê kontroln±  parametrów
wywo³ania oraz tych zwracanych przez funkcje systemowe.
Pozwala to np <CODE>insmod</CODE>'owi ustaliæ, czy definicja danej zmiennej albo
funkcji j±dra zmieni³a siê od czasu ostatniej kompilacji <CODE>ftape</CODE>'a.
<P>Ten sposób ,,znakowania'' symboli sprzyja bezpieczeñstwu systemu i 
weryfikacji kompatybilno¶ci poszczególnych jego sk³adników.
<P>Je¶li w³±czysz opcjê CONFIG_MODVERSIONS w j±drze, pamiêtaj aby 
wykasowaæ znak '#' w linii MODULE_OPT znajduj±cy siê przed  
`-DMODVERSIONS -include /usr/include/linux/modversions.h' 
w pliku <CODE>ftape</CODE>Makefile. I na odwrót, je¶li wy³±czysz tê opcjê
wstaw ten znak (# - znak komentarza) na powrót.
<P>
<H2>8.9 <CODE>insmod</CODE> mówi, ¿e j±dro 1.2.0 ró¿ni siê od 1.2.0</H2>

<P>
<P>Czy wstawi³e¶ ³atkê (patch) j±dra dotycz±c± <CODE>ksyms.c</CODE>? Je¶li
nie przeczytaj <CODE>README.linux-1.2</CODE> dostarczany razem ze ¼ród³em
sterownika.
<P>
<H2>8.10 <CODE>ftape</CODE> wy¶wietla komunikat ,,<CODE>This tape has no 'Linux raw format'</CODE>''</H2>

<P>
<P>Komunikat taki przywita ciê, gdy próbujesz bawiæ siê niewykasowan±,
¶wie¿o sformatowan± ta¶m±. Trzeba j± skasowaæ, poniewa¿ <CODE>ftape</CODE> 
wymaga ,,magicznego nag³ówka'' na ta¶mie, który pozwala sterownikowi 
pos³ugiwaæ siê ni±. Wpisz:
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
#  mt -f /dev/nftape erase
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>
<P>
<H2>8.11 Gdzie mogê znale¼æ binaria/kody ¼ród³owe/strony podrêcznika programów<CODE>tar</CODE>/<CODE>mt</CODE>/<CODE>cpio</CODE>/<CODE>dd</CODE>?</H2>

<P>
<P>Wszystkie te narzêdzia s± tworzone jako projekt GNU i mo¿na je
znale¼æ prawie na ka¿dym serwerze ftp, (wiêc tak¿e na <CODE>ftp.icm.edu.pl</CODE>,
<CODE>ftp.pwr.wroc.pl</CODE>). Na pewno za¶ mo¿na je znale¼æ na serwerze 
GNU : <CODE>prep.ai.mit.edu[18.71.0.38]:/pub/gnu</CODE>. Najnowsze wersje tych
programów (na dzieñ 12 wrze¶nia 1996) to:
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
        cpio:   2.4.2 (cpio-2.4.2.tar.gz)
        dd:     3.13 (fileutils-3.13.tar.gz)
        mt:     2.4.2 (cpio-2.4.2.tar.gz)
        tar:    1.11.8 (tar-1.11.8.tar.gz)
        gzip:   1.2.4 (gzip-1.2.4.tar.gz)
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>Mog± byæ one skompilowane bez problemu w Linuxie <CODE>v1.0.4</CODE>, libc - 
<CODE>v4.5.19</CODE>, gcc - <CODE>v2.5.8</CODE>.
<P>
<H2>8.12 Gdzie mo¿na znale¼æ informacje na temat standardu QIC?</H2>

<P>
<P>Je¶li chcesz przyczyniæ siê do rozwoju <CODE>ftape</CODE>'a lub stworzyæ
w³asne narzêdzia (na przyk³ad program do formatowania ta¶m) bêdziesz musia³
zapoznaæ siê z odpowiednimi specyfikacjami QIC. 
Dokumenty, w które powiniene¶ siê zaopatrzyæ, to: 
opis standardu QIC-80, -117, 3010 i 3020. QIC-117 dotyczy obs³ugi
napêdu na niskim poziomie - sposób komunikowania siê z urz±dzeniem - nie
bêdziesz wiêc go prawdopodobnie potrzebowaæ.
QIC-80/3010/3020 dotycz±  ,,wy¿szego'' poziomu dzia³ania streamera
(zawieraj± m.in. kody ECC, sposób zapisu samych plików na ta¶mie).
Wszystkie te dokumenty mo¿na otrzymaæ od samej firmy:
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
Quarter Inch Cartridge Drive Standards, Inc.
311 East Carrillo Street
Santa Barbara, California 93101
Phone: (805) 963-3853
Fax:   (805) 962-1541
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>lub ¶ci±gaj±c odpowiednie dokumenty (format Adobe Acrobat) z adresu
<P><CODE>ftp.qic.org</CODE>
<P>
<H2>8.13 Jak± wielko¶æ bloku powinienem stosowaæ u¿ywaj±c <CODE>tar</CODE>'a?</H2>

<P>
<P>U¿ywaj±c <CODE>tar</CODE>'a, dobrym pomys³em jest nak³onienie go do dzielenia
danych archiwizowanych na czê¶ci. Poniewa¿ <CODE>ftape</CODE> tnie archiwa na
29 kilobajtowe bloki, opcja <CODE>-b58</CODE>' powinna zapewniæ sprawne dzia³anie.
<P>,,Dlaczego akurat 29kB?'' zapytasz pewnie? Zacznijmy wiêc od pocz±tku.
Standard QIC-80 mówi, ¿e dane powinny byæ chronione przez Error 
Correcting Code (ECC), który pozwala na detekcjê i korektê ewentualnych 
b³êdów odczytu . Odmiana tego kodu stosowana przez QIC-80 znana 
jest pod nazw± <CODE>Reed-Solomon (R-S) code</CODE>. Zgodnie z jego zaleceniami
<CODE>ftape</CODE> czyta 29 bajtów danych i na ich podstawie i tworzy 3 bajty parzysto¶ci. 
Aby zwiêkszyæ wydajno¶æ kodu ECC, bajty parzysto¶ci zapisywane s±
zaraz po 29-ciu 1-kilobajtowych sektorów danych. <CODE>ftape</CODE> 
zapisuje wiêc 29kB danych plus 3 kB kodów ECC (29kB * 3b/29b) - co
daje w sumie blok 32kB. <CODE>ftape</CODE> zawsze pos³uguje siê 32kB blokami, 
z których tylko 29kB to dane a reszta to dane ECC.
<P>Je¶li chcesz dowiedzieæ siê wiêcej na temat <CODE>ECC</CODE> i <CODE>Red-Solomon codes</CODE>
przejrzyj pliki <CODE>ecc.c</CODE> oraz <CODE>ecc.h</CODE>. 
<P>
<H2>8.14 <CODE>ftape</CODE> wykrywa wiêcej b³êdnych sektorów na ta¶mach QIC-3020 ni¿ programy w DOS'ie</H2>

<P>
<P>Je¶li dok³adnie przyjrzysz siê ró¿nicy w ilo¶ci b³êdnych sektorów, 
to zauwa¿ysz, ¿e jest ona równa 2784.
Liczba, któr± podaje <CODE>ftape</CODE> jest oczywi¶cie poprawna <CODE>;-)</CODE>. Ka¿da
''bezb³êdnie'' sformatowana ta¶ma ma 2784 sektory w sta³ych miejscach,
które s± umieszczone na mapie b³êdnych sektorów. Oto fragment specyfikacji
dotycz±cych tych ta¶m:
<I>''¦cie¿ki 5,7,9,11,13,15,17,19,21,23,25 i 27 wewn±trz 4 segmentów EOT lub BOT
nara¿one s± na zwiêkszone wystêpowanie b³êdów spowodowanych odciskaniem
siê na no¶niku otworów znajduj±cych siê na pocz±tku ta¶my (dziêki nim streamer 
wie, gdzie jest pocz±tek ta¶my -t³umacz). Dlatego te¿, sektory te 
zostan± odznaczone jako b³êdne podczas formatowania i umieszczone na
mapie b³êdnych sektorów.''</I>
<P>Daje to wiêc 12 ¶cie¿ek * 2 * 4 segmenty *29 sektorów = 2784 sektorów.
<P><CODE>ftape</CODE> podaje wiêc prawdziw± ilo¶æ sektorów wy³±czonych z u¿ycia,
DOS za¶ daje bardziej ,,optymistyczny'' obraz sytuacji, co lepiej
chyba pokazuje jako¶æ ta¶my. Zachowanie <CODE>ftape</CODE>'a mo¿e zmieniæ siê
w przysz³o¶ci - byæ mo¿e podawane bêd± dwie warto¶ci ilo¶ci b³êdnych
sektorów, jednak zadanie to ma stosunkowo niski priorytet.
<P>Powy¿sze informacje dotycz± tak¿e ta¶m QIC-3010.
<P>
<H2>8.15 Syslogd przesadza z ilo¶ci± komunikatów <CODE>ftape</CODE>'a</H2>

<P>Opcje <CODE>NO_TRACE</CODE> i <CODE>NO_TRACE_AT_ALL</CODE> s³u¿± do kontrolowania
ilo¶ci informacji przekazywanych do pliku log'u. U¿yj jednej z tych
opcji w plik <CODE>Makefile</CODE> i skompiluj jeszcze raz.
<P>
<H2>8.16 ,,Polerowanie''</H2>

<P>
<P>,,Polerowanie'' to nieskoñczone przewijanie po kawa³eczku ta¶my w przód 
i w ty³ - tak jakby streamer chcia³ wypolerowaæ i tak ju¿ b³yszcz±c± ta¶mê. 
To niecodzienne zjawisko zosta³o zaobserwowane na Jumbo 250
(przez 74404.3051@compuserve.com) oraz na Iomega 250 Ditto Insider
(tom@opus.cais.com). W drugim przypadku okaza³o siê, ¿e to wina
twardziela SCSI pod³±czonego do Adapteca 1542cf. Skontaktuj siê
ze mn± je¶li masz swoje w³asne teorie na temat takiego zachowania.
<P>
<H2>8.17 Próbuj±c skompilowaæ <CODE>ftape</CODE> otrzymujê b³±d: <CODE> modversions.h: no such file or directory</CODE></H2>

<P>
<P>Plik <CODE>modversions.h</CODE> jest tworzony podczas kompilacji j±dra
z w³±czon± opcj± <CODE>CONFIG_MODVERSIONS</CODE>. Dok³adniej, komenda 
<CODE>make dep</CODE> powoduje jego utworzenie.
<P>Je¶li wystêpuje w/w b³±d, to prawdopodobnie zbiór ten zosta³ skasowany
poleceniem <CODE>make mrproper</CODE>. Trzeba wiêc rekonfigurowaæ j±dro, i wykonaæ
<CODE>make dep</CODE> aby przywróciæ ów plik.
<P>
<H2>8.18 Co robi '<CODE>mt eom</CODE>' je¶li nadpisujê nowy plik w ¶rodku ta¶my?</H2>

<P>
<P>EOM znaczy End Of Recorded Media - czyli miejscê w którym koñczy siê 
jakikolwiek zapis na ta¶mie.
<P>,,Pliki'' na ta¶mie s± specyficznym rodzajem plików - s± one zapisywane
sekwencyjnie (gêsiego) i taki jest te¿ do nich dostêp.
Zapisuj±c dane na ta¶mie mo¿emy do³±czaæ nowy plik na koñcu g±¶iennicy
lub te¿ uci±æ j± w po³owie i wyrzucaj±c ogon dokleiæ nasze nowe archiwum.
Ten drugi przypadek zachodzi w³a¶nie wtedy gdy zapisujemy dane 
w ¶rodku zapisanej ta¶my. <CODE>ftape</CODE> przed utworzeniem takiego archiwum
kasuje (!) wszystkie pliki nastêpuj±ce po miejscu, w którym chcemy pisaæ
(przenosi znak EOM w to miejsce) i zaczyna archiwizowaæ.
<P>Oznacza to, ¿e nowy znak EOM znajdzie siê zaraz za naszym nowo utworzonym
archiwum. 
<P>Jedn± z konsekwencji tego, jest fakt, ¿e zapisuj±c plik w ¶rodku ta¶my, 
zostaje skasowany nie tylko zbiór znajduj±cy siê wcze¶niej w tym miejscu 
ale tak¿e wszystkie po nim nastêpuj±ce.
<P>
<H2>8.19 Help! W pliku syslogu system raczy mnie komunikatem <CODE>dmaalloc() failed!</CODE></H2>

<P>
<P>Taki komunikat mo¿e pojawiæ siê tylko wtedy, gdy instalujesz <CODE>ftape</CODE>'a jako
modu³. Spróbuj uruchomiæ <CODE>swapout</CODE> na pocz±tek. Program ten dostarczany
jest razem z kodem ¼ród³owym <CODE>ftape</CODE>'a ale nie tym dostarczanym ze ¼ród³ami
j±dra, lecz w osobnym pakiecie <CODE>ftape.X.y.tgz</CODE>.
<P>Oto przyk³ad fragmentu pliku rc.local, który mo¿e wybawiæ ciê z k³opotu:
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
        # Instaluj Streamera
        if [ -f /boot/modules/`uname -r`/misc/ftape.o ]; then
            echo Instalujê ftape'a, Linux w.`uname -r`
            swapout
            insmod /boot/modules/`uname -r`/misc/ftape.o
        fi
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>Tego rodzaju b³±d nie wyst±pi, je¶li wkompilujesz <CODE>ftape</CODE>'a 
bezpo¶rednio w j±dro.
<P>
<H2>8.20 Czy wszysko jest w porz±dku, gdy wykonuj±c komendê <CODE>mt fsf</CODE>, <CODE>mt bsf</CODE> ta¶ma siê nie przesuwa?</H2>

<P>
<P>Oczywi¶cie. Sterownik po prostu zmienia swój wewnêtrzny licznik, gdy wydajesz
jedn± z tych komend. Ta¶ma zostanie przewiniêta w odpowiednie miejsce, kiedy 
wydasz polecenie zapisu/odczytu.
<P>
<P>
<H2><A NAME="s9">9. Odpluskwianie sterownika <CODE>ftape</CODE>.</A></H2>

<P>
<P>
<H2>9.1 J±dro/<CODE>ftape</CODE> zawiesza siê gdy ..... - czy to b³±d?</H2>

<P>
<P>Nie, tak mia³o byæ <CODE>&semi;&hyphen;&rpar;</CODE>
<P>A teraz powa¿nie. Dobry program siê nie wiesza. Szczególnie j±dro tego
nie robi lub <B>nie powinno</B> tego robiæ. Je¶li jednak tak siê stanie
i mo¿esz udowodniæ, ¿e to <CODE>ftape</CODE> jest winowajc±, mo¿esz uznaæ
to jako B³±d, Który Powinien Byæ Usuniêty. Napisz do administratora 
(<CODE>&lt;kjj@pobox.com&gt;</CODE>) oraz na listê dyskusyjn±.
<P>
<H2>9.2 No dobra, to b³±d - jak go zg³o¶iæ?</H2>

<P>
<P>Na pocz±tek, upewnij siê, ¿e mo¿esz odtworzyæ sytuacjê w której wyst±pi³
,,b³±d''. Fa³szywe b³êdy s± szczególnie wredne, bo bardzo trudno je wytropiæ
(podobnie jak i prawdziwe)<CODE>:-/</CODE>. Oto krótka lista ma³ego my¶liwego:
<UL>
<LI> Wersja j±dra i u¿yte ³atki</LI>
<LI> Wersja <CODE>ftape</CODE>'a</LI>
<LI> model/producent streamera</LI>
<LI> typ szyny/magistrali (ISA/EISA/PCI lub VL-bus)</LI>
<LI> Co zrobi³e¶, ¿eby sprowokowaæ wyst±pienie b³êdu</LI>
<LI> Co siê wtedy sta³o</LI>
<LI> Nie kasuj j±dra ani <CODE>ftape</CODE>'a. Mo¿e zostaniesz poproszony o 
wypróbowanie jakich¶ ³atek albo pos³u¿yæ siê innym testem wykrywaj±cym
byæ mo¿e i inne potencjalne b³êdy.</LI>
</UL>
<P>Zwiêksz warto¶æ ,,trace level'' do 7 (prawie maksymalny poziom ¶ledzenia)
i uruchom program/komendê które sprawia³y k³opot. Potem przeczytaj informacje
zawarte w logu j±dra (lub <CODE>/proc/kmsg/</CODE> zale¿nie od tego gdzie
j±dro umieszcza swoje komunikaty). Sprawd¼, co wypisuje tam <CODE>ftape</CODE>. 
Na pocz±tku mo¿e to siê wydawaæ kompletnym be³kotem ale komunikaty
j±dra/<CODE>ftape</CODE>'a mog± okazaæ siê wa¿nym ¼ród³em informacji o twoich
problemach. Wiêkszo¶æ zapisów zawiera nazwê funkcji, która go 
wys³a³a, co mo¿e upro¶ciæ znacznie odpluskwianie. Nastêpnie przejrzyj 
odpowiednie pliki ¼ród³owe i spróbuj sam zlokalizowaæ robaka <CODE>;-)</CODE>.
Je¶li wersja twojego j±dra (lub <CODE>ftape</CODE>'a) jest nie pierwszej ¶wie¿o¶ci
spróbuj u¿yæ nowszej (lub najnowszej) i wtedy sprawd¼ czy b³±d
jeszcze wystêpuje. Je¶li zdecydujesz siê przes³aæ informacje o
nim, pamiêtaj, ¿eby umie¶ciæ istotne informacje o twoim systemie - 
wersje j±dra, <CODE>ftape</CODE>'a, dane p³ycty g³ównej (ISA/PCI/....) szybko¶ci
zegara, kontrolera FDC i samego tasiemca. Opisz dok³adnie i zwiê¼le
sytuacjê. Niektórzy nie mog± odpaliæ streamera na p³ytach PCI a 
na 396DX ISA wszystko gra i buczy (dlatego przygl±dnij siê dok³adnie
punktowi 
<A HREF="#pci-boxes">P³yty g³ówne PCI i ftape</A>).
<P>Pomy¶l tak¿e o tych biednych duszyczkach, które p³ac± niema³o kapuchy
za dostêp do Internetu - nie wysy³aj potê¿nych logów sterownika
bez wyra¼nego powodu. Zamiast tego opisz swój problem i zaoferuj, ¿e
wy¶lesz log do zainteresowanych.
<P>Swoje spostrze¿enia/raport wy¶lij do <CODE>&lt;linux-tape@vger.rutgers.edu&gt;</CODE>.
Mo¿esz tak¿e napisaæ do <CODE>&lt;claus@momo.math.rwth-aachen.de&gt;</CODE>.
<P>
<P>
<H2><A NAME="s10">10. Podziêkowania</A></H2>

<P>
<P>Oto lista ludzi, którzy przyczynili siê do powstania niniejszego dokumentu.
Chcia³bym tak¿e przeprosiæ tych, którzy powinni siê znale¼æ na niej
a jakim¶ trafem tak siê nie sta³o.
<P><CODE>Kai Harrekilde-Petersen</CODE> &lt;khp@dolphinics.no&gt;: Poprzedni
administrator <CODE>ftape</CODE>'a oraz HOWTO.
<P>
<P><CODE>Andrew Martin</CODE> &lt;martin@biochemistry.ucl.ac.uk&gt;: Wniós³ wiele
dodatkowych informacji w HOWTO.
<P>
<P><CODE>Bas Laarhoven</CODE> &lt;bas@vimec.nl&gt;: Autor <CODE>ftape</CODE>'a. 
<P>
<P>
<P>
<P>
<H2><A NAME="tlumacz"></A> <A NAME="s11">11. Od t³umacza</A></H2>

<P>
<P>
<H2>11.1 Obs³uga napêdów pod³±czanych do portu równoleg³ego</H2>

<P>
<P>W oryginalnej wersji Ftape-HOWTO autor nie zamie¶ci³ informacji
na temat mo¿liwo¶ci obs³ugi streamerów pod³±czanych do 
portu równoleg³ego. Wkrótce jednak, mam nadziejê, zostanie
zape³niona ta luka i bêdzie o tym mo¿na przeczytaæ w niniejszym
Ftape-HOWTO.
<P>Ze swojej strony mogê dodaæ, ¿e jest ju¿ dostêpna ³atka na j±dro 
(2.0.29 i 2.0.30 oraz w wersjach rozwojowych 2.1.xx) 
<CODE>parport</CODE>, która pozwala na obs³ugê urz±dzeñ
pod³±czanych do portu równoleg³ego - nie tylko streamerów.
Jedyny znany mi model stremaera dzia³aj±cy z t± ³atk± to Trakker. 
Bezpo¶redni± obs³ug± tego urz±dzenia zajmuje siê druga, osobna ³atka.
<P>Mia³em przyjemno¶æ pracowaæ z owymi ,,nowo¶ciami'' oraz Trakkerem i moje 
wra¿enia s± co najmniej pozytywne. Chocia¿ ,,testowa³em'' do¶æ wczesn± wersjê
<CODE>trakker.c</CODE> i na pocz±tku streamer nie chcia³ w ogóle odpaliæ,
wkrótce otrzyma³em poprawion± wersjê ¼ród³a i mog³em ju¿ tworzyæ
pierwsze archiwa.
<P>Wiêcej informacji o ³atce <CODE>parport</CODE> mo¿na znale¼æ na stronie
<A HREF="http://www.cyberelk.demon.co.uk/parport.html">http://www.cyberelk.demon.co.uk/parport.html</A>.
Informacje o ³atce dla Trakkera s± na stronie
<A HREF="http://www.informatik.uni-oldenburg.de/~delwi/trakker.html">http://www.informatik.uni-oldenburg.de/~delwi/trakker.html</A><P>Je¶li znasz inne urz±dzenia wspó³pracuj±ce z <CODE>parport</CODE>'em, daj mi znaæ
<CODE>yacoob@manager.ae.wroc.pl</CODE>. 
Dziêki!
<P>
<P>
<H2>11.2 S³owo o Ftape-HOWTO-pl</H2>

<P>
<P>
<H3>Zmiany</H3>

<P>Jedyne zmiany w stosunku do oryginalnego tekstu, dotycz± adresów
internetowych pod którymi mo¿na znale¼æ inne dokumenty - wskaza³em
polskie mirrory. Inne zmiany s± odznaczone w dokumencie 
dopiskiem <EM>t³umacz</EM>. Wiêcej grzechów nie pamiêtam.
<P>
<H3>Adres</H3>

<P>Najnowsze wersje niniejszego dokumentu znajduj± siê na stronie
<A HREF="http://manager.ae.wroc.pl/~yacoob/ftape-HOWTO-pl.html">http://manager.ae.wroc.pl/~yacoob/ftape-HOWTO-pl.html</A><P>
<H3>,,Feedback'' czyli wszelkie <EM>comments</EM> dotycz±ce <EM>performance</EM></H3>

<P>
<P>Je¶li masz jakie¶ uwagi/zastrze¿enia/skargi dotycz±ce tego dokumentu 
(t³umaczenia Ftape-HOWTO) podziel siê nimi ze mn±.  Wszelkie wytkniête b³êdy
(literówki, ko¶lawe t³umaczenie, b³êdy merytoryczne) postaram siê usun±æ 
jak najszybciej.
<P>
<P>
<P>Jakub Chmielewski 
<A HREF="mailto:yacoob@manager.ae.wroc.pl">yacoob@manager.ae.wroc.pl</A><P>
</BODY>
</HTML>